Upgrade to Pro — share decks privately, control downloads, hide ads and more …

Üniversitelerdeki Yazılım Geliştirme ve Lisanslamaları Araştırması

Arda Çetin
February 14, 2019

Üniversitelerdeki Yazılım Geliştirme ve Lisanslamaları Araştırması

Nisan 2017’de Türkiye'deki üniversite bilgi işlem daire başkanlıklarında yaptığım
"Üniversitelerdeki Yazılım Geliştirme ve Lisanslamaları Araştırması"
kapsamındaki üniversitelerin Bilgi İşlem Daire Başkanlıklarına bağlı yazılım
ekiplerinde geliştirilen yazılımların geliştirme ortamlarını, bu yazılımların
lisanslamalarını ve üniversitelerin özgür yazılım ve açık kaynak kod yazılımlarını
kullanma, geliştirme, yayınlamalarına dair araştırmanın sonucu paylaşılması…

Arda Çetin

February 14, 2019
Tweet

More Decks by Arda Çetin

Other Decks in Technology

Transcript

  1. Özgür Yazılım Nedir? Eğer kullanıcılar bir yazılımı özgürce kullanabiliyor, kopyalayabiliyor,

    dağıtabiliyor ve üzerinde çalışıp değişiklik yapabiliyorlarsa bu yazılım bir özgür yazılımdır. • Herhangi bir amaç için yazılımı çalıştırma özgürlüğü. • Her ne istiyorsanız onu yaptırmak için programın nasıl çalıştığını öğrenmek ve onu değiştirme özgürlüğü. Yazılımın kaynak koduna ulaşmak, bu iş için ön koşuldur. • Kopyaları dağıtma özgürlüğü. Böylece komşunuza yardım edebilirsiniz. • Tüm toplumun yarar sağlayabileceği şekilde programı geliştirme ve geliştirdiklerinizi (ve genel olarak değiştirilmiş sürümlerini) yayınlama özgürlüğü. Kaynak koduna erişmek, bunun için bir ön koşuldur.
  2. GNU GPL - Genel Kamu Lisansı • Yazılımı istediğiniz gibi

    kullanabilirsiniz • Yazılımı istediğiniz gibi inceleyebilirsiniz • Yazılımı istediğiniz gibi değiştirebilirsiniz • Yazılımı istediğiniz gibi dağıtabilirsiniz • Tek istisna, aynı haklardan başkalarını mahrum edemezsiniz Tek özgür yazılım lisansı GPL değil.
 http://ozgurlisanslar.org.tr adresinde Türkçe çevirileri bulunuyor.
  3. Özgür Yazılımın Önemi Öğrenme, geliştirme, kullanma özgürlüğü Tekerleğin tekrar tekrar

    icat edilmemesi / daha hızlı gelişim Toplumsal barış / dayanışma arttırması, "beraber" üretme kültürünün hatırlanması İnsanlığın bilgisinin korunması: Yazılımlar özgür olmazsa, o yazılımlarla ürettirilen/ saklanan veriler de özgür olmaz.
  4. Özgür Yazılımın Artçıları Wikipedia: Özgür Ansiklopedi OpenStreetMap: Sokak Haritası Creative

    Commons: Yazarlar, Sanatçılar ve Öğretmenler İçin Lisans Open Access: Açık Bilimsel Kütüphane Open Source Hardware: Özgür Donanım Open Content Film: Özgür Sinema Open Source Medicine: Özgür İlaç Open Source Biology: Özgür Biyoloji Open Source Tech: Tesla Motors, Blockchain, Bitcoin…
  5. Kaynak Kod Neden Önemli? Kaynak kodlar olmadan, • Kendiniz yeniden

    derleyemezsiniz • Değişiklik yapamazsınız • Hata ayıklayamazsınız • Nasıl çalıştığını gerçekten öğrenemezsiniz
  6. Lisanslar Neden Önemli? • Kullanım haklarınızı belirler Yaptığınız değişiklikleri nasıl

    dağıtmak istiyorsunuz? Kendinizi / Şirketinizi hangi koşullara bağlıyorsunuz?
  7. Vakit = Nakit ‣ Özgür yazılımlar size zaman kazandırır! ‣

    Daha hızlı geliştirme ‣ Yeniden yazma riskini azaltma ‣ Daha hızlı hata düzeltme ‣ Daha fazla iş gücü
  8. Ülkemizde “vergi verenlerin” parasıyla kamu kurumu olan üniversitelerde üretilen yazılımların

    ne kadarı özgür yazılım olarak tekrar halka açılıyor? Nisan 2017’de Türkiye'deki üniversite bilgi işlem daire başkanlıklarında yaptığım "Üniversitelerdeki Yazılım Geliştirme ve Lisanslamaları Araştırması" kapsamındaki üniversitelerin Bilgi İşlem Daire Başkanlıklarına bağlı yazılım ekiplerinde geliştirilen yazılımların geliştirme ortamlarını, bu yazılımların lisanslamalarını ve üniversitelerin özgür yazılım ve açık kaynak kod yazılımlarını kullanma, geliştirme, yayınlamalarına dair araştırmanın sonucu paylaşılması…
  9. Araştırma Nedenleri • Bir üniversitenin yazılım ihtiyaçları: Öğrenci İşleri Otomasyonu,

    Personel Bilgi Sistemi, Akademi Bilgi Sistemi, Elektronik Belge Yönetim Sistemi, Açık Erişim Sistemi, Anket Yönetimi, Teknik Destek Servisi… • Türkiye’deki Üniversite Sayısı: 203
  10. Yazılım Lisanslama Araştırması Üniversiteniz bünyesinde açık kaynak kodlu ve/veya özgür

    yazılım kullanılıyor ise bu yazılımların sayısı nedir?
  11. Yazılım Lisanslama Araştırması Üniversiteniz bünyesinde açık kaynak kodlu ve/veya özgür

    yazılım kodlarında değişiklik/güncelleme vb. yapılıyor mu?
  12. Yazılım Lisanslama Araştırması Üniversiteniz bünyesinde açık kaynak kodlu ve/veya özgür

    yazılım kodlarında değişiklik/güncelleme vb. yapılıyor ise değişiklik yapılan bu kodlar AKK/ÖY lisansıyla lisanslanıp, kaynak kodları tekrar yayınlanıyor mu?
  13. Yazılım Lisanslama Araştırması Üniversiteniz bünyesinde açık kaynak kodlu ve/veya özgür

    yazılım kodlarında yapılan değişikliklerin kodları AKK/ÖY lisansıyla lisanslanıp, hangi ortamda yayınlanıyor?
  14. Vergi verenlerin parasıyla üretilen yazılımlar neden Özgür Yazılım olarak yayınlanmıyor?

    Kamu tarafından finanse edilerek kamu sektörü için geliştirilen yazılımların Özgür ve Açık Kaynak Kodlu Yazılım lisansıyla kamuya açık hale getirilmesini sağlayacak mevzuat istiyoruz. Eğer bu kamunun parasıysa o zaman kod da kamusal olmalıdır! Halkın parasıyla üretilen kod, halka açık olmalıdır!