การบริหารงานบุคคล

ความสําคัญและความจําเปนของการบริหารงานบุคคล การจัดการศึกษาใหมีคุณภาพ บุคลากรนับวามีความสําคัญเปนอยางยิ่ง การจะใหการ จัดการศึกษาในโรงเรียนประสบผลสําเร็จตามเปามหมายตองอาศัยทรัพยากรที่จําเปน 4 อยาง คือ คน เงิน วัสดุ การจัดการ ซึ่งการใชทรัพยากรทั้ง 4 ใหเกิดประโยชนตองคํานึงถึง 3 หลัก คือ หลักความเสมอภาค หลักประสิทธิภาพ และหลักประสิทธิผล โรงเรียนมีบทบาทสําคัญใน การพัฒนา และใหความรูแกสมาชิกในสังคม ในโรงเรียนมีขอบขาย ปจจัยหลายอยางที่ตอง ดําเนินงาน ซึ่งทุกภาระกิจมีความสําคัญ และจําเปนที่จะชวยสงเสริมสนับสนุนกัน ปจจัยและ ทรัพยากรตางๆมีความสําคัญ คน นับวามีความสําคัญ เพราะคนเปนผูใชปจจัยในการบริหาร อื่นๆ ดังนั้นการจัดการศึกษาจะมีประสิทธิภาพ มีประสิทธิผลเพียงไรยอมขึ้นกับ คน ใน องคการ

ความสําคัญของบุคคล 1. คนฐานะเปนองคประกอบสําคัญขององคการ ในองคการองคประกอบที่สําคัญมีสองสวน คือ คน และ งาน 2. คนฐานะเปนทรัพยากรการบริหารที่สําคัญ คนไดรับการพิจารณาวาเปนปจจัยที่สําคัญ ที่สุดในการบริหาร เพราะคนเปนผูจัดหา และใชทรัพยากรบริหารอื่นๆ 3. คนในฐานะเปนกระบวนการหนึ่งของกระบวนการบริหาร 4. คนในฐานะเปนภารกิจหนาที่ดานการบริหารของผูบริหารการศึกษา 5. คนในฐานะเปนนโยบายการบริหารที่สําคัญ

ความหมายของการบริหารงานบุคคล เปนการบริหารทรัพยากรเพื่อใชคนใหเหมาะสมกับงาน โดยมีเปาหมายของการบริหาร งานบุคคล คือการไดมาซึ่งมีความรูความสามารถเหมาะสม ตามความตองการของหนวยงาน หลักการทั่วไปของการบริหารงานบุคคล หมายถึง การกระทําใดๆของฝายบริหารที่จะทําให บุคคลสองฝายในหนวยงาน คือฝายบริหาร และฝายปฏิบัติ เกิดความเขาใจในหนาที่ บทบาท และความสัมพันธของงานจนมีแนวคิดที่จะชวยเหลือเกื้อกูลกัน โดยยึดความเจริญกาวหนา ของหนวยงานเปนหลัก เปาหมายของการบริหารงานบุคคล คือ การดําเนินงานขององคการ บรรลุเปาหมาย สงเสริมสนันสนุนใหบุคลากรไดทํางานอยางมีประสิทธิภาพ ประสบความ สําเร็จในการทํางาน และพัฒนาวิชาชีพของบุคลากร ระบบการบริหารงานบุคคล มี 2 ระบบ ประกอบดวย ระบบอุปถัมภ และระบบคุณวุฒิ ระบบอุปถัมภ หมายถึง ระบบที่มีการใหตําแหนงในหนวยงานเปนรางวัลแกผูภักดีตอผูบริหาร โดยไมจํากัดขอบเขต ระบบคุณวุฒิ หมายถึง ระบบที่มีการคัดเลือกคนดี คนมีความรู ความสามารถ โดยการสอบ แขงขัน

การบริหารงานบุคคลแผนใหม การบริหารงานบุคคลแผนใหม ยึดหลักการสําคัญ 12 ประการ คือ หลักความเสมอภาค หลักความสามารถ หลักความมั่นคง หลักความเปนกลางทางการเมือง หลักการพัฒนา หลัก ความเหมาะสม หลักความยุติธรรม หลักสวัสดิการ หลักเสริมสราง หลักมนุษยสัมพันธ หลัก ประสิทธิภาพ หลักการศึกษาวิจัย กระบวนการบริหารงานบุคคล ประกอบดวย การกําหนดนโยบาย การวางแผนกําลังคน การสรรหา การคัดเลือก การบรรจุแตงตั้ง การปฐมนิเทศ การมอบหมายงาน การพัฒนา การ ประเมิน สวัสดิการ และ วินัย

ภารกิจดานการบริหารงานบุคคลของผูบริหารการศึกษา ภารกิจดานการบริหารบุคคลนับวาเปนภารกิจที่สําคัญของผูบริหารการศึกษา ซึ่งภาระกิจของ ผูบริหารการศึกษาประกอบดวย โปรแกรมการศึกษา คือ จุดมุงหมาย หลักสูตร การเรียนการสอน การบริการนักเรียน การ พัฒนาบุคลากร ฯลฯ ทรัพยากรการบริหาร คือ งบประมาณ วัสดุ ความปลอดภัย สิ่งอํานวยความสะดวกฯลฯ บุคลากร คือ ทรัพยากรการ สรรหา การคัดเลือก การปฐมนิเทศ การประเมินผล การพัฒนา สิ่งตอบแทน ฯลฯ การวางแผน คือ แผนยุทธศาสตร แผนพัฒนา แผนปฏิบัตการ การพัฒนาบุคลากร ขอมูลขาวสารฯลฯ ความสัมพันธกับภายนอก คือ องคการรัฐบาล ชุมชนสัมพันธ สถาบันการศึกษาฯลฯ

มโนทัศนเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคลในโรงเรียน ลักษณะและหนาที่บทบาทของครู ครูในปจจุบันมีหนาที่ความรับผิดชอบ และตองแสดง บทบาทหลายดาน ซึ่งในที่นี้บทบาทหนาที่สําคัญของครูควรประกอบดวย 6 ดาน 1.หนาที่ดานการสอน 2.หนาที่ดานการประเมิน และการวัดผลการศึกษา 3.หนาที่ดานการใหคําปรึกษาแนะแนว 4.หนาที่ดานการบริหารและนิเทศ 5.หนาที่ดานเกี่ยวกับชุมชน 6.หนาที่เกี่ยวกับการพัฒนาตนเอง

สมรรถนะกับกระบวนทัศนการบริหารงานบุคคล สมรรถนะ คือลักษณะที่เปนรากฐานของบุคคลหนึ่งๆ ซึ่งมีความเชื่อมโยงเชิงเหตุผลกับ ผลการปฏิบัติงานที่เหนือกวาและ หรือประสิทธิผลที่สามารถอางอิงกับเกณฑมาตราฐานใน งานหนึ่งหรือสถานการณหนึ่งๆได สมรรถนะกับกระบวนการบริหารงานบุคคล 1.การสรรหา และคัดเลือกบุคลากรตามคุณสมบัติ และสมรรถนะตามตําแหนงที่ ตองการ การเลือกใชวิธีการคัดเลือกที่ไดคนตรงกับความตองการ ประหยัดเวลา และคาใชจาย เชน การใชแบบทดสอบ หรือวิธีสัมภาษณจะทําใหไดคนที่ตรงตรงกับความตองการ ประหยัดเวลา และคาใชจาย มากที่สุด

2.การวางแผนอบรมและพัฒนาบุคลากร ขอมูลเกี่ยวกับสมรรถนะของบุคคลจะชวย กําหนดทิศทางความตองการพัฒนา สวนการพัฒนาเปนการเพิ่มการทํางานใหคนแตละคน อยางมีประสิทธิภาพ 3.การวางแผนการกาวหนาในอาชีพของบุคลากร เปนการวางแผนทดแทนตําแหนง ระดับบริหาร และทําใหทราบถึงจุดแข็งจุดออนที่มี ทําใหทราบอนาคต ทําใหตอง เตรียมบุคลากรใหพรอมกับตําแหนงในองคการ 4.การประเมินผลการปฏิบัติงานของบุคลากร เปนตัวสะทอนใหทราบถึงสมรรถนะของ ตนเอง และขององคการ 5. คาตอบแทน เปนตัวชวยใหบุคคลมีความกระตือรือรนมากขึ้น สงผลตอสมรรถนะ ของ หนวยงาน

คุณสมบัติของผู้ประกอบอาชีพ คุณสมบัติทั่วไป ของผู้จัดการฝ่ายบุคคลควรมีลักษณะของผู้บริหารที่แตกต่างกว่าผู้บริหารอื่นๆและไม่ควรยึดติดกับการบริหาร แบบ"ผู้จัดการ" ในสมัยก่อน เพราะการที่โลกก้าวเข้าสู่ยุคเศรษฐกิจใหม่ผู้จัดการฝ่ายบุคคลต้องมีทัศนคติให้ทันกับยุค โลกาภิวัตน์ สามารถทํางานร่วมกับบุคคลที่มาจากพื้นฐานและเชื้อชาติต่างกันเป็นผู้นําที่มีส่วนร่วมกับทีมงานทุกชาติ ทุกภาษา ได้มีความสามารถในการมองการณ์ไกลหรือมีวิสัยทัศน์กว้างไกล มีความเป็นผู้นําที่สามารถอํานวยความสะดวกในการ เปลี่ยนแปลง องค์กร มีลักษณะเป็นผู้ประสานงานที่มีประสิทธิภาพเป็นนักต่อรองและแก้ไขปัญหาแบบร่วมมือ และ สร้างสรรค์ เข้าใจวัฒนธรรมขององค์กรของชาติตนเองอย่างลึกซึ้ง และ เข้าใจวัฒนธรรมของชาติอื่นและองค์กรเป็นอย่างดี ส่วนคุณสมบัติทั่วไปที่จําเป็นต้องมีในตัวผู้จัดการฝ่ายบุคคลมีดังนี้

1. เป็นผู้นําและเป็นตัวอย่างที่ดีแก่เพื่อนร่วมองค์กรสามารถจูงใจพนักงานให้อุทิศและทุ่มเทการทํางานให้กับองค์กรได้ 2. มีความเชื่อมั่นในตนเอง กล้ากระจายอํานาจ และวินิจฉัยสั่งการและพร้อมที่จะรับผิดชอบ 3. มีความรอบคอบในการพิจารณาและวินิจฉัยการปฏิบัติงาน 4. ซื่อสัตย์ สุจริต และยุติธรรม 5. มีมนุษยสัมพันธ์ดีเข้ากับคนที่มีพื้นฐานที่มาแตกต่างได้เป็นที่ไว้วางใจและน่าเชื่อถือกับบุคคลทุกฝ่ายทั้งในและนอกองค์กร 6. ยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น 7. เป็นผู้ที่มีความสามารถและเชี่ยวชาญในการแก้ไขอุปสรรคปัญหาที่เกิดขึ้นในองค์กรให้มาเป็นการร่วมมือกัน 8. เป็นผู้ที่สามารถทําให้พนักงานเชื่อถือและศรัทธาในปรัชญาองค์กรให้เป็นวัฒนธรรมขององค์กรไม่ว่าจะเป็นองค์กรในภาครัฐบาล องค์กร ธุรกิจหรือองค์กรที่ไม่มุ่งหวังผลกําไรจะต้องมีความเชื่อว่างาน และบทบาทของ องค์กรเป็นงานและบทบาทที่สําคัญที่สุดของสังคมเท่าๆ กับ รากฐานของสังคมอื่นๆ เพื่อความสําเร็จในการดําเนินงานขององค์กร ( Peter Drucker ) 9. มีความเข้าใจภาษาต่างประเทศ เป็นอย่างดี 10. มีประสบการณ์ด้านการบริหารงานบุคคลอย่างน้อยตั้งแต่ 3-5 ปี

โอกาสความก้าวหน้าในอาชีพ ผู้จัดการฝ่ายบุคคลที่มีความสามารถ และขวนขวายหาความรู้เพิ่มเติมรวมทั้งมีวิสัยทัศน์กว้างไกลจะเลื่อนให้ดํารง ตําแหน่งผู้อํานวยการ กรรมการผู้บริหาร สําหรับผู้ที่มีความสามารถในการบริหารงานด้านนี้ คือผู้ที่เป็นส่วนหนึ่งที่ทําให้ องค์กรดําเนินธุรกิจไปได้อย่างราบรื่นและประสบผลสําเร็จ ผู้จัดการฝ่ายบุคคลจึงเป็นทรัพยาบุคคลที่มีค่าขององค์กรเช่นกัน และองค์กรต้องการให้บุคลากรเช่นนี้บริหารงานจนกว่าจะเกษียณงาน อาชีพนี้จึงเป็นอาชีพค่อนข้างมั่นคงและหรืออาจได้รับ การเสนอเงื่อนไขที่ดีกว่าจากองค์กรธุรกิจอื่น

ความสําคัญของการบริหารงานบุคคล • บุคคลในองค์การ เปรียบเสมือนชิ้นส่วนสําคัญในการขับเคลื่อนองค์การเพื่อไปสู่จุดหมายปลายทางที่กําหนดไว้ ดังนั้นจึงควรศึกษาความสําคัญของการบริหารงานบุคคลซึ่งแยกเป็นประเด็นสําคัญๆได้ดังนี้ • -ช่วยเสริมสร้างขวัญ และกําลังใจไม่ว่าจะเป็นด้านความสะดวกสบาย -ช่วยให้องค์การมีความมั่นคง และมั่งคั่งเมื่อพนักงานมีความมุ่งมั่นในการทํางานย่อมส่งผลให้องค์การมีความเจริญ เติบโตและเข้มแข็ง ผลผลิตเป็นที่ยอมรับของตลาดและมีศักยภาพในการแข่งขันสูง -ช่วยให้เกิดความมั่นคงแก่สังคม สังคมประกอบขึ้นจากกลุ่มบุคคลเล็กๆ มารวมกันถ้าแต่ละกลุ่มมีความมั่นคงย่อมส่ง ผลให้สังคมเกิดความมั่นคงเช่นกัน -ช่วยให้เกิดความมั่นคงแก่ประเทศชาติ ถ้าบุคลากรของทุกองค์การเป็นผู้มีความสามารถ

หน้าที่การบริหารงานบุคคล Personal Functional •การบริหารงานบุคคล คือ กระบวนการที่เกี่ยวข้องกับบุคลากรภายในองค์การเริ่มตั้งแต่ การวางแผนกําลังคน การพัฒนาประสิทธิภาพในการทํางาน โดยมีการสร้างแรงจูงใจด้าน ต่างๆ เพื่อให้องค์การบรรลุวัตถุประสงค์ที่กําหนดไว้ ซึ่งอาจพิจารณาขอบเขตของงาน ด้านบริหารงานบุคคลได้แก่ •การวางแผนกําลังคน Personnel Planning

•การสรรหาและการคัดเลือก Finding and Selectiong •การจัดบุคคลเข้าทํางาน Recruitment •การปฐมนิเทศ Orientation •การพัฒนาและฝึกอบรม Training and Development •การเลื่อนชั้นและการโยกย้าย Transfer and Promotion •การสร้างแรงจูงใจ Motivation

•การจัดการด้านสวัสดิการ Welfare •การพ้นจากงาน working Leave แรงงานสัมพันธ์ Labor Relati การวางแผนกําลังคน การดําเนินธุรกิจย่อมจะมีบางช่วงเวลาที่ต้องใช้กําลังคนมาก บางช่วงใช้กําลังคนมากก็สิ้นเปลืองค่าใช้ จ่าย ถ้ากําลังคนน้อยก็ทําให้งานภายในองค์การเกิดความเสียหายได้เช่นกัน การวางแผนกําลังงานจะต้องมีการวิเคราะห์งาน เพื่อให้ทราบถึงการจัดหมวดหมู่ของงานและการประเมินผล การวิเคราะห์ งาน Job Analysis on

•1. คําบรรยายลักษณะงาน JOB Descriptionเป็นข้อกําหนดหน้าที่ของงานในด้านต่างๆ เพื่อให้ทราบถึง ขอบเขตของงานด้านนั้น โดยจะมีรายละเอียดดังนี้ –หน้าที่รับผิดชอบ –กิจกรรมที่ต้องทํา –ขอบเขตความรับผิดชอบ –หน่วยงานที่ต้องติดต่อ 2. คุณสมบัติของพนักงาน Job Specification เป็นการกําหนดคุณสมบัติของพนักงานที่จะทําหน้าที่ต่าง ๆ ให้สอดคล้องกับงานที่จะต้องรับผิดชอบเช่น

•อายุ •การศึกษา •สายตา •บุคลิกภาพ •ส่วนสูง •นํ้าหนักตัว •สถานภาพ

•3. การจัดหมวดหมู่ของงาน Job Classification คือ การจัดการเกี่ยวกับงานให้เป็นระบบ งานใดมีความ สัมพันธ์กับหน่วยงานอื่นๆ ในลักษณะที่มีความคล้ายคลึงกัน ก็สามารถจัดให้อยู่ในหมวดหมู่เดียวกัน •4. การประเมินผลงาน Job Evaluation ภายหลังจากการจัดการเกี่ยวกับงานในประเด็นต่าง ๆ แล้วจะ ต้องมีการประเมินผลของงาน เพื่อใช้เป็นการกําหนดค่าตอบแทนรวมถึงการจัดสวัสดิการด้านต่างๆ ให้ เหมาะสม การสรรหาการคัดเลือก การสรรหาบุคลากร เพื่อเข้ามาร่วมงานกับองค์การ ผู้รับผิดชอบจะต้องมีการหาข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับ คุณสมบัติของบุคคลที่ต้องการอ่าน จากนั้นจึงดําเนินการขั้นตอนต่อไปสามารถแบ่งออกได้ 2 ประเภท คือ

•2.1 การสรรหาจากภายในองค์การ คือ เมื่อองค์การมีความต้องการพนักงานในตําแหน่งผู้บริหารระดับ ต่างๆ ไม่จําเป็นต้องประกาศรับสมัครบุคคลภายนอกเสมอไปทั้งนี้เพราะบุคลากรภายในองค์การบางคน อาจมีคุณสมบัติที่เหมาะสมอยู่แล้วก็ได้ ซึ่งการสรรหาบุคลากรภายในกิจการมีข้อดีในด้านขวัญและ กําลังใจ 2.2 การสรรหาจากภายนอกกิจการ ตําแหน่งงานบางประเภทมีความจําเป็นที่จะต้องหาจากแหล่ง ภายนอก เพราะมีบุคคลที่มีคุณสมบัติที่เหมาะสมกว่าภายใน ทั้งนี้เพื่อประโยชน์ที่องค์การจะได้รับใน ด้านของความหลากหลายด้านความคิดสร้างสรรค์จากบุคคลภายนอก แหล่งกําลังคนภายนอกที่ สําคัญ