De invloed van de Coronapandemie op de retail Inzichten vanuit Nederland en Europa Prof. dr. Jesse Weltevreden, Hogeschool van Amsterdam

Inhoud European Ecommerce Report De invloed van COVID-19 op de retail Key takeaways 2

Ecommerce trends in Europa

E-shopper penetratie per land in 2021 Bron: 2022 European Ecommerce Report 94% 84% 82%82% 80% 42% 0% 20% 40% 60% 80% 100%

B2C E-commerce omzet in de EU-27 (in miljarden euros) Bron: 2021 European Ecommerce Report € 314 € 358 € 410 € 449 € 520 € 572 2017 2018 2019 2020 2021 2022 (f) +16%

162,3 129,1 108,4 30,6 12,1 0,7 € 0 € 20 € 40 € 60 € 80 € 100 € 120 € 140 € 160 B2C E-commerce omzet per land in 2021 (in miljarden euros) Bron: 2022 European Ecommerce Report

B2C E-commerce omzetgroei per land in 2021 Bron: 2022 European Ecommerce Report 47% 17%17%16% 15% 6% 3% 0% 10% 20% 30% 40% 50%

Invloed van de Coronamaatregelen op de retail

Nederlanders winkelen steeds minder fysiek (al voor de Corona pandemie) Bron: Weltevreden (2007) en Centre for Market Insights (2020) Winkelgebied Dagelijkse aankopen (bezoeken per mnd) Niet-dagelijkse aankopen (bezoeken per mnd) Grote aankopen (bezoeken per jr) 2006 2019 2006 2019 2006 2019 Binnenstad 8,1 9,4 3,4 1,7 4,3 3,0 Dorpscentrum 11,5 10,7 3,4 2,2 2,7 2,7 Stadsdeelcentrum 9,5 8,5 2,6 2,1 3,5 3,2 Wijkcentrum 10,6 10,7 2,6 2,4 4,0 2,6 Buurtcentrum 8,7 10,4 2,7 1,9 2,7 2,6 Grootschalige concentratie 5,9 6,6 1,4 1,2 3,6 3,2 Overige winkellocaties in Nederland 8,9 6,0 2,8 0,7 3,2 3,6 Winkelgebied in België of Duitsland 6,2 2,8 1,4 1,1 3,3 3,2 Totaal 9,6 9,7 3,1 1,8 3,7 3,0 Blauw = daling van meer dan 20% in bezoekfrequentie

Ontwikkeling totaal aantal webwinkels en fysieke winkels in Nederland (2008 = 100) 498 88 0 100 200 300 400 500 600 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020* 2021* Webwinkels Fysieke winkels Bron: Van Dijk et al. (2022)

Ontwikkeling aantal nieuwe webwinkels en fysieke winkels in Nederland (2008 = 100) Bron: Van Dijk et al. (2022) 53 287 344 211 0 50 100 150 200 250 300 350 400 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Fysieke winkels Webwinkels

Mei 2020: +1.121 0 200 400 600 800 1000 1200 2007/4 2007/7 2007/10 2008/1 2008/4 2008/7 2008/10 2009/1 2009/4 2009/7 2009/10 2010/1 2010/4 2010/7 2010/10 2011/1 2011/4 2011/7 2011/10 2012/1 2012/4 2012/7 2012/10 2013/1 2013/4 2013/7 2013/10 2014/1 2014/4 2014/7 2014/10 2015/1 2015/4 2015/7 2015/10 2016/1 2016/4 2016/7 2016/10 2017/1 2017/4 2017/7 2017/10 2018/1 2018/4 2018/7 2018/10 2019/1 2019/4 2019/7 2019/10 2020/1 2020/4 2020/7 2020/10 Actieve verkopers op Bol.com per Okt. 2020 naar registratiedatum 20% van de verkopers op Bol.com is actief geworden na de start van de Pandemie in maart 2020 Source: Centre for Market Insights (2021)

Regionale verschillen in reactie op de Coronamaatregelen Aandeel verkopers op Bol.com actief geworden na maart 2020 Entrepreneurial Ecosystem Index Bron: Van Dijk et al. (2022)

Gemiddelde Stringency Index per maand in Nederland Traffic groei per maand bij grote online retailers in Nederland tov zelfde periode in 2019 Bron: Oxford COVID-19 Government Response Tracker, University of Oxford (2022) Centre for Market Insights (2022), based on data from SimilarWeb 78 79 79 59 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 2020/02 2020/03 2020/04 2020/05 2020/06 2020/07 2020/08 2020/09 2020/10 2020/11 2020/12 2021/01 2021/02 2021/03 2021/04 2021/05 2021/06 2021/07 2021/08 2021/09 2021/10 2021/11 2021/12 59% 70% 82% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 80 69 50 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Jan 2020 Mar 2020 May 2020 Jul 2020 Sep 2020 Nov 2020 Jan 2021 Mar 2021 May 2021 Jul 2021 Sep 2021 Nov 2021 Gemiddelde Stringency Index per maand in de EU- 27 20% 24% -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Jan 2020 Mar 2020 May 2020 Jul 2020 Sep 2020 Nov 2020 Jan 2021 Mar 2021 May 2021 Jul 2021 Sep 2021 Nov 2021 Traffic groei per maand bij grote online retailers in de EU-27 tov zelfde periode in 2019

-1,5 -1 -0,5 0 0,5 1 1,5 2 2,5 Stringency Index (genormaliseerd) E-commerce traffic groei (genormaliseerd) E-commerce traffic groei* versus Coronamaatregelen (Stringency index) in Nederland Bron: Oxford COVID-19 Government Response Tracker, University of Oxford (2022) Centre for Market Insights (2022), based on data from SimilarWeb

E-commerce traffic groei* versus Coronamaatregelen (Stringency index) in de EU- 27 -2,0 -1,5 -1,0 -0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 Jan 2020 Feb 2020 Mar 2020 Apr 2020 May 2020 Jun 2020 Jul 2020 Aug 2020 Sep 2020 Oct 2020 Nov 2020 Dec 2020 Jan 2021 Feb 2021 Mar 2021 Apr 2021 May 2021 Jun 2021 Jul 2021 Aug 2021 Sep 2021 Oct 2021 Nov 2021 Dec 2021 Stringency Index Traffic growth Bron: Oxford COVID-19 Government Response Tracker, University of Oxford (2022) Centre for Market Insights (2022), based on data from SimilarWeb

Bron: Centre for Market Insights (2022), based on data from Similar Web and the University of Oxford Relatie tussen Coronamaatregelen en groei e- commerce traffic per maand in Europa in 2020 en 2021 0,83 0,74 0,65 0,57 0,29 0,03 0,0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1,0 Correlatie Zeer sterk positieve relatie Sterk positieve relatie Matig positieve relatie Zwak tot geen positieve relatie

Welke typen webwinkels groeiden het hardst in 2020 en 2021 t.o.v. 2019? Retailers of Online platformen Pure players of Multi-channel players Nationale spelers of Internationale spelers Bron: Centre for Market Insights (2022)

Website traffic ontwikkeling per sector in NL: gemiddelde traffic groei in 2020/2021 t.o.v. 2019 Winnaars Maaltijdboxen 97% Bloemen & Geschenken 79% Handwerk 78% Fastfood 72% Sex shops 62% Tuincentra 53% Warenhuizen 53% Speelgoedzaken 47% Bouwmarkten 39% Fietsenzaken 36% Verliezers Beurzen & Evenementen -66% Bioscopen -57% Openbaar vervoer -46% Reisbureaus -44% Vliegtuigmaatschappijen -44% Restaurant booking -38% Restaurants -37% Hotel booking -27% Autoverhuur -26% Musea -22% Bron: Centre for Market Insights (2022)

Ontwikkeling website traffic per type restaurant in Nederland (jan 2020 = 100) Fysieke winkels Bron: Van Dijk et al. (2022) 0 50 100 150 200 250 Aziatisch Frans Internationaal Italiaans Lunchroom Nederlands

Website traffic ontwikkeling per sector in EU-27: gemiddelde traffic groei in 2020/2021 t.o.v. 2019 24% 30% 25% 31% -10% -5% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% Bicycles & (car) accessories General merchandise Sporting goods, toys & hobbies Fashion, shoes & accessories Electronics & accessories Pharmacy, personal care & hygiene Groceries, (alcoholic) beverages & pet… Home & garden Books, music, films & video games 2021 2020 Bron: Centre for Market Insights (2022), based on data from Similar Web (N = 810 webshops in the EU-27 selling goods)

Ontwikkeling online omzet onder de grootste webwinkels in Nederland Bron: Twinkle100 (2019, 2020, 2021 en 2021) obv van bedrijven die alle jaren een omzetcjfer opgegeven hebben (N = 42) 224 34% 43% 17% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 0 50 100 150 200 250 2018 2019 2020 2021 Omzetgroei index (2018 = 100) Omzetgroei per jaar -36% -9% -5% 151% 209% 49% 2019 2020 2021 Minimale omzetgroei Maximale omzetgroei

De Coronapandemie: boost voor de e- commerce Relatie tussen Coronamaatregelen en e-commerce groei is sterk in Nederland Economisch sterkere regio’s in Nederland hebben over het algemeen beter gereageerd op Pandemie Impact van de pandemie verschilt sterk tussen sectoren Groei e-commerce houdt aan ondanks signalen van afkoeling in 2021 en 2022

Versnelling digitale transformatie in de retail door Coronapandemie (Meer) investeringen in directe online verkoop (webshops) (Meer) verkoop via (lokale) online platformen Meer click-and-collect initiatieven Aantal sectoren lijkt blijvend te profiteren (o.a. maaltijdboxen en geschenken)

More insights Contact me for info about our research at: [email protected] linkedin.com/in/jesseweltevreden