JavaScript - Nereden Nereye, Kısa bir Tarihçe

Javascript'in kısa tarihçesi. Türkiye'nin ilk JavaScript konferansı jstanbul sırasında yapılan konuşma. Kısaca Javascript'in tarihçesi, nasıl hayata geçtiği, birkaç kere ölümün eşiğinden nasıl döndüğü ve şimdiki durumu ve geleceği genel olarak anlatılıyor.

Video: http://youtu.be/vOww2y8seEE

Transcript

1. JAVASCRIPT Nereden nereye? Kısa bir tarihçe 2012 Tuesday, July 31, 12
2. Sinan Taga Web Developer sinantaga.com - @sinantaga - suaygiri.com Tuesday, July 31, 12
3. JAVASCRIPT •Tarayıcı •Web’in programlama dili. •En acemiden en ustaya... •Üç dilin en iyi yanları. •Masaüstü uygulamaları (Adobe) •OS (Apple - Windows vs.) •Veritabanları (couchDB) •Mobil •Tüketici elektronigi (TV) •Sunucular (node.js) Dünyanın en popüler programlama dili. Tuesday, July 31, 12
4. JAVASCRIPT http://wtfjs.com/ • eval() • with • global variables • DOM. • Java, C, C++, Python veya Ruby değil • hala etrafta Kötü Yanları Dünyanın en çok nefret edilen proglama dili. Tuesday, July 31, 12
5. • Netscape • Internet Explorer BAŞLANGIÇ Tuesday, July 31, 12
6. 1995 • Hypercard benzeri bir ortam • Netscape 2 için Java applet desteği için • Netscape Brendan Eich’ı işe aldı • Eich yeni bir dil için ikna etti. Tuesday, July 31, 12
7. Scheme Java sözdizimi (syntax) Scheme fonksiyonel programlama Self nesne tabanlı programlama ve “prototypical inheritance” Tuesday, July 31, 12
8. Mocha Sun ve Netscape, 4 Aralık 1995 de yeni dili Java ve HTML’in tamamlayıcısı olarak dünyaya tanıttılar. On günlük bir tasarım süreci ardından Netscape 2.0B3 ile piyasaya sürüldü. Piyasa sürüldüğünde yazılmış hiç bir uygulaması yoktu. JavaScript LiveScript Tuesday, July 31, 12
9. BAŞINA BUYRUK • JavaScript hayattaydı ve her şey normaldi. • Bir noktada web geliştiriciler şeytana uydular ve JavaScript ile yapabileceklerini fark ettiler. • Kayan yazılar, “Geri” düğmesini eler geçirmek ve resimleri değiştirmek • JavaScript hızla kendi başına bir yola girdi. • Java applet kontrolu yerine resimleri ve dökümanın içeriğini değiştirmek için kullanılmaya başladı • Şaşırtıcı başarısı ve düşük giriş seviyesi yüzünden bir “oyuncak” olarak isimlendirildi. • Horgörü! IDE’si, düzgün bir debugger’ı olmayan sadece görüntüleneceği tarayıcı içinde test edilebilen bir dil olması ve oldukça yaygın biçimde ilan edilen güvenlik açıkları ve programcılar için olmayan kitaplar. İnanılmaz potansiyelini gölgeledi. • LiveWire, JavaScript’i veritabanı sorguları yapabilen ve gelişmiş özellekleri olan bir sunucu olarak ortaya çıkardı. Asla ASP, Perl veya Cold Fusion’ın popülaritesine erişemedi ve Netscape sunucu müşterileri dışında pek kimsenin ilgisini çekmedi. Tuesday, July 31, 12
10. MICROSOFT’UN CEVABI VBScript JScript Tuesday, July 31, 12
11. STANDART DENEMELERİ • W3C Netscape’i reddetti. • ISO Netscape’i reddetti. • ECMA (European Computer Manufacturers Association) • Javascript Sun trademark • Microsoft dökümante ettikleri ve taklit ettikleri tüm hatalarında standardda olması için ısrar etti. • ECMA 262 - 1997 • ECMAScript • Tarayıcıların JavaScript’i içermelerini gerektiren bir standart yok! Tuesday, July 31, 12
12. 2000 - WEB ÖLDÜ • dot com balonu • web bir uygulama dağıtma platformu olmayı başaramadı. • Java applets başarısız oldu • Sayfa yenileme pahalı. • “document retrieval” metodu başarısız oldu. • Bazı analistler Web’in öldüğünü iddia ettiler. • Microsoft söylenenlere inandı ve web’den vazgeçti • JavaScript kimsenin umrunda değildi. • Netscape gibi JavaScript de ölmeye mahkumdu. Tuesday, July 31, 12
13. İKİNCİ BİR ŞANS • 1996 IFRAME (IE) • 1998 - Microsoft Outlook Web Access team: istemci taraflı XMLHTTP komponenti yaratıldı. • 1999 - Microsoft ana sayfada IFRAME içinde haber ve hisse senedi bilgileri güncellenir. • IE5 için XMLHTTP ActiveX bileşeni • Mozilla, Safari ve Opera hemen benimserler. Sonuç: “XMLHttpRequest” Javascript nesnesi • IE7 bunları takip eder. AJAX Tuesday, July 31, 12
14. KÜLLERİNDEN DOĞMAK • 2000 Outlook Web Access • 2002 Oddpost • 2004 Gmail • 2005 Google Maps • Ajax terimi 2005’de ortaya çıktı. • 2006 W3C - XMLHttpRequest standardı için ilk taslak Ajax popüler oldu çünkü; JavaScript çalışıyor! Tuesday, July 31, 12
15. KAYIP HALKA • Geliştirme araçları • Debug araçları • Standartlar Tuesday, July 31, 12
16. “JAVASCRIPT DOESN’T SUCK YOU’RE DOING IT WRONG” -- Douglas Crockford Tuesday, July 31, 12
17. • JavaScript neredeyse herşeyi yapabilecek güçteydi ama oldukça karışık ve savruktu. • Her tarayıcı yapabilecekleri en iyi şekilde kendi JavaScript ve DOM’unu hayata geçirdi. Kendi yollarıyla. Bazı geliştiriciler sadece IE için kodlamaya, IE’den nefret eden diğerleri ise Opera ve sonrasında Firefox için kodlamaya başladı.” • İyi geliştiriciler her DOM tipi için ayrı bir koşul yarattılar ve spagetti kod içinde kayboldular. • Gerçekten iyi olanlarsa “feature detection” kullandılar. • Prototype, jQuery • Knockout framework = MVVM • Backbone.js ve Spine ise MVC. • tmpl ve mustache gibi template sistemleri HTML ve Javascript’in ayrılması yolunda bir adım daha attılar ENGELLENEMEZ YÜKSELİŞ With great power comes great responsibility Tuesday, July 31, 12
18. PARLAK GELECEK • L i n k e d i n • Y a h o o • e B a y • M i c r o s o f t Tuesday, July 31, 12
19. TEŞEKKÜRLER • Definitive Javascript • Javascript the parts • JSconf 2010 • Douglas Crockford - Javascript, Really? • Ajax - Wikipedia • ECMAScript • W3C • developer.yahoo.com • brendaneich.com • Foto “You Crack Me Up” by http://flickr.com/photos/ nickwheeleroz/2474196275/in/photostream/ Kaynaklar Sinan Taga sinantaga.com - @sinantaga - suaygiri.com 2012 Tuesday, July 31, 12