lezing opening wormenhotel 2020

Transcript

10. photograph: dr. Jeroen Wijnen, landsite.nl, 2016
13. © NASA 2010
15. “Een natie die zijn bodems vernietigt, vernietigt zichzelf Franklin D. Roosevelt ”
18. Essentiële voedingsstoffen Macronutriënt opgenomen als Micronutriënt opgenomen als Koolstof (C) Boor (B)* H 2 BO 3 (boorzuur) Waterstof (H) Chloor (Cl)** Cl- Zuurstof (O) Koper (Cu) Cu2+ Stikstof (N) NO 3 - (nitraat) NH 4 + (ammonium) IJzer (Fe) Fe2+, Fe3+ Fosfor (P) HPO 4 2- H 2 PO 4 -(fosfaten) Mangaan (Mn) Mn2+ Kalium (K) K+ Zink (Zn) Zn2+ Calcium (Ca) Ca2+ Molybdeen (Mo) MoO 4 2- Magnesium (Mg) Mg2+ Nikkel (Ni) Ni2+ Zwavel (S) SO 4 2- (sulfaat) * Niet als ion maar als zuur ** Symptomen in bovenste bladeren 96%
19. Zand & silt
20. 1985 1996 2002 0 10 20 30 40 50 60 70 Broccoli Bonen Aardappels Spinazie Terugval van magnesium Dr. Gouwe
22. suikers eiwitten koolhydraten Exudaten
23. Bacteriën – 2,5 miljard per gram aarde; – 2,3 ton per hectare; – 25.000 verschillende soorten; – menselijk lichaam bevat > 1000 soorten; – samen 100 biljoen (100.000.000.000.000) cellen; – zelf bestaan we maar uit 10 biljoen cellen; – eten vooral groen materiaal; – immobiliseren stikstof, fosfor en zwavel.
24. Mycorrhiza – 90-96% v/d planten heeft symbiose; – veel bomen kunnen zonder symbiose niet overleven; – schimmel vergroot worteloppervlak; – schimmel levert Zn, Cu, Mg, P...; – plant levert exudaten; – symbiose kan omslaan in parasitisme door P in kunstmest.
25. Het bodemvoedselweb
27. lucht 30 - 20% water 30 - 20% mineralen 45% organisch materiaal 5% Bestanddelen van de bodem ± 5%
32. Wormen – 1 tot 2 ton (tot 7,5 miljoen) per hectare; – er zijn 7.000 soorten; – de grootste tot 2 meter en 2,5 cm dik; – in Nederland zijn er 33 soorten, 2-30 cm; – detrivoor; – regenwormuitwerpselen bevatten: ✔ 5x meer stikstof dan gewone aarde; ✔ 7x meer fosfor; ✔ 11x meer kalium; ✔ 2,5x meer magnesium; ✔ 2x meer calcium.
33. Verrotting (anaeroob) anaerobe bacteriën Vorming van: • waterstofsulfide (rotte eieren) • waterstofchloride (zoutzuurgas) • koolwaterstof (methaan bijv.) • fosfine (giftig gas) • ammoniak (stikstofverlies) • gifstoffen (bevorderen ziekten) • alcoholen Geen vitaminevorming Zinkgebrek; daardoor aantasting door virussen Resultaat: aantasting door schadelijke insecten Rijping (aeroob) aerobe bacteriën, schimmels en actinomyceten Vrijkomen van: • spoorelementen (opneembaar voor de plant) zoals zink, koper, magnesium, mangaan, molybdeen • behoud van stikstof • antibiotica (remmen ziekten af) Schimmels produceren vitaminen en enzymen Schimmels maken zink vrij, virussen worden vernietigd Resultaat: gezonde bodem, gezonde planten, gezonde dieren en mensen.
36. Successie Eenjarigen Meerjarigen en grassen Eenjarigen Eenjarigen Struiken Pioniersbomen Climaxsoorten Tijd bacterie- dominantie schimmel- dominantie pH > 5 pH < 5 nitraat ammonium ecto- mycorrhiza (paddenstoelen) endo- mycorrhiza groen bruin
61. Organisch materiaal: alles wat in de bodem leeft, of heeft geleefd, en hun afvalstoffen immobilisatie mineralisatie solubilisatie + en - geladen humus bodemleven geeft structuur
62. Kunstmest veroorzaakt... magnesiumgebrek eutrofiëring verzuring verzilting structuurverlies (verjaagt wormen) de dood van bacteriën en schimmels verwoestijning
63. De natuurlijke stikstofkringloop uitspoeling oogst vervluchtiging vrijlevende stikstoffixeerders denitrificatie Haber- Bosch
64. Borium Zwavel Normaal blad Mangaan Zink Magnesium Fosfor Calcium IJzer Koper Molybdeen Kalium Stikstof Herkennen van tekorten