Tedarik Zincirine İlişkin Kritik Başarı Faktörlerinin İşletme Performansına Etkisi

Transcript

1. TEDARİK ZİNCİRİNE İLİŞKİN
   KRİTİK BAŞARI FAKTÖRLERİNİN
   İŞLETME PERFORMANSINA ETKİSİ
   Doç. Dr. H. Kemal İlter
   Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
   http://j.mp/spkrdck
   Üretim Araştırmaları Sempozyumu, İzmir, 2015
   Prof. Dr. Sevinç Üreten
   Başkent Üniversitesi
   

   View Slide

2. Tedarik zincirine ilişkin kritik başarı faktörlerinin zincir üyelerinin performanslarına etkisi belirsizliği.
   Bazı sorular:
   1.  Rekabetçi tedarik zincirlerinin üyeleri de rekabetçi olmak durumunda mıdır?
   2.  Tedarik zincirine ilişkin kritik başarı faktörleri, üye işletmeler için de kritik nitelikte midir?
   3.  Toplam zincirin değer artışının üye işletmenin finansal perfonmasına etkisi ne kadardır?
   4.  Birden fazla tedarik zincirinin üyesi olan işletmelerin bu farklı zincirlerin farklı başarı faktörlerine
   uyumu nasıl sağlanacaktır? Bu onlar açısından bir avantaj mı yoksa bir dezavantaj mıdır?
   PROBLEM
   

   View Slide

3. OPTİMALİTE
   Toplam Değerin Optimalliği ve Stratejik Entegrasyon
   Performans ölçütlerinin tedarik zinciri ve üyeleri için farklılığı
   Üye performanslarının zincir performansına etkisi:
   •  kritik başarı faktörleri ve performans [4, 5],
   •  entegrasyon [6, 7],
   •  lojistik yönetimi [8, 9],
   •  bilişim [10],
   •  kalite [11, 12],
   •  tedarikçi seçimi [13, 14]
   

   View Slide

4. Tedarik zincirlerinin kritik başarı faktörleri (CSF — critical success factors),
   zincir başarısının kriterlerini ifade etmez.
   Kavram, ölçülebilir performans göstergeleriyle (KPI — key performance
   indicators) değerlendirilen ve işletmelerin stratejilerine entegre olmuş
   çalışma alanlarını anlatır.
   CSF - KPI
   

   View Slide

5. Rekabetçi Araçlar Seti
   Rekabet avantajlarını artırabilmek,
   Stratejik veya operasyonel/fonksiyonel düzeylerde kullanılan,
   Üretim yönetimi yaklaşımları,
   Üretim teknolojileri veya süreçleri
   Yenilikçi üretim yaklaşımları, teknolojiler veya uygulamalar
   Bu araçlar seti, her bir işletme veya tedarik zinciri için benzer özelliklerde olsa da işletmenin bu araçlar
   setinin kullanımına dönük yaklaşımları farklılık yaratır. Bu yaklaşımlar, rekabetçi araçlar setinin;
   •  Kullanılma yoğunluğu ve şekli,
   •  İşletme stratejisine entegrasyon derecesi, veya
   •  Sahip olduğu kaynak çeşitliliği ve miktarı
   gibi özelliklerle ayrışmakta, işletmeye veya tedarik zincirine has rekabetçi kritik başarı faktörleri olarak
   ortaya çıkmaktadır.
   RAS
   

   View Slide

6. RAS 1
   Rekabetçi Araçlar Seti Araçlar
   2 3 4 5
   RAS 1
   RAS 2
   RAS 3
   RAS A
   RAS B
   RAS
   

   View Slide

7. •  Elemana verilen değer ve yapı içindeki önemi
   •  Eleman için kullanılan kaynakların miktarı ve çeşitliliği
   •  Elemanın stratejik düzeydeki temsiliyet derecesi
   •  Elemanın geliştirilmesini dönük ARGE çalışmaları
   •  Elemanın kullanımı sırasında tercih edilen teknoloji düzeyi
   •  Elemanın öz (temel) yetenek olarak ortaya çıkıp çıkmadığı
   ARAÇLAR: RAS BİLEŞENLERİ VEYA ELEMANLARI
   

   View Slide

8. İşletmenin kritik başarı faktörleri, RAS içinde yeralan elemanlardır. Her elemanın 3 farklı
   faktör değeri vardır:
   c, başarılı bir uygulamanın işletme tarafından tercih edilip edilmediği,
   p, bu uygulamanın genel olarak işletmeye katkısı,
   r, işletmenin bu uygulamaya verdiği önem derecesi.
   İLİŞKİLER
   

   View Slide

9. RAS = Σ vi
   , i = {1, 2, ..., n}
   RAS Rekabetçi araçlar setinin değeri,
   vi
   Elemana ait set değeri, bir setteki herhangi bir elemanın o sete yaptığı katkı, {0, ..., m},
   n RAS'ndeki eleman sayısı.
   REKABETÇİ ARAÇLAR SETİ
   RAS değeri
   

   View Slide

10. vi
    = ci
    . f (pj
    , rj
    ) i = {1, 2, ..., n}, j = {1, 2, ..., m}
    ci
    Elemanın set içindeki varlığı, {0, 1},
    pj
    Elemanın genel olarak yapabileceği katkı, {0, 1},
    rj
    Elemanın belirli bir set için önem derecesi, {0, 1},
    m Ele alınan modelde genel olarak elemanlara ait özellik sayısı,
    f (pj
    , rj
    ) p ile r arasındaki varsayılan ilişki.
    f (pj
    , rj
    ) = Σ (pj
    . rj
    ), j = {1, 2, ..., m}
    REKABETÇİ ARAÇLAR SETİ
    Elemanlara ilişkin set değerleri
    

    View Slide

11. ÖRNEK UYGULAMA
    

    View Slide

12. View Slide

13. RASA
    = 1.76 / 4.00
    RASB
    = 1.77 / 4.00
    RASC
    = 2.58 / 4.00
    

    View Slide

14. RAS1
    = f (RASA
    , RASB
    ) = (1.76 + 1.77) / 2 = 1.765
    RAS2
    = f (RASA
    , RASC
    ) = (1.76 + 2.58) / 2 = 2.170
    RAS3
    = f (RASB
    , RASC
    ) = (1.77 + 2.58) / 2 = 2.175
    

    View Slide

15. KAYNAKÇA
    [1] Cooper, M. C., Lambert, D. M., Pagh, J. D., “Supply Chain
    Management: More than a New Name for Logistics”, International Journal
    of Logistics Management, The, Vol. 8, No. 1, s. 1-14, 1997.
    [2] Lambert, D. M., Cooper, M. C., Pagh, J. D. “Supply Chain
    Management: Implementation Issues and Research Opportunities”, The
    International Journal of Logistics Management, Vol. 9, No. 2, s. 1-20, 1998.
    [3] Mentzer, J. T., DeWitt, W., Keebler, J. S., Min, S., Nix, N. W., Smith, C.
    D., Zacharia, Z. G. “Defining Supply Chain Management”, Journal of
    Business logistics, Vol. 22, No. 2, s. 1-25, 2001.
    [4] Chuang, M. L., Shaw, W. H. “Distinguishing the Critical Success
    Factors Between E-Commerce, Enterprise Resource Planning, and Supply
    Chain Management” Proceedings of the 2000 IEEE Engineering
    Management Society, IEEE, Albuquerque, s. 596-601, 2000.
    [5] Chen, I. J., Paulraj, A. “Towards a Theory of Supply Chain
    Management: The Constructs and Measurements”, Journal of Operations
    Management, Vol. 22, No. 2, s. 119-150, 2004.
    [6] Koh, S. L., Gunasekaran, A., Goodman, T. “Drivers, Barriers and
    Critical Success Factors for ERPII Implementation in Supply Chains: A
    Critical Analysis”, The Journal of Strategic Information Systems, Vol. 20,
    No. 4, s. 385-402, 2011.
    [7] Puschmann, T., Alt, R. “Successful Use of E- Procurement in Supply
    Chains”, Supply Chain Management: An International Journal, Vol. 10,
    No. 2, s. 122-133, 2005.
    [8] Ballou, R. H. “The Evolution and Future of Logistics and Supply Chain
    Management”, European Business Review, Vol. 19, No. 4, s. 332- 348,
    2007.
    [9] Ngai, E. W. T., Cheng, T. C. E., Ho, S. S. M. “Critical Success Factors
    of Web-based Supply- Chain Management Systems: An Exploratory
    Study”, Production Planning & Control, Vol. 15, No. 6, s. 622-630, 2004.
    [10] Gunasekaran, A., Ngai, E. W. “Virtual Supply- Chain Management”,
    Production Planning & Control, Vol. 15, No. 6, s. 584-595, 2004.
    [11] Kuei, C. H., Madu, C. N., Lin, C. “Implementing Supply Chain
    Quality Management”, Total Quality Management, Vol. 19, No. 11, s.
    1127-1141, 2008.
    [12] Lin, C., Kuei, C. H., Chai, K. W. “Identifying Critical Enablers and
    Pathways to High Performance Supply Chain Quality Management”,
    International Journal of Operations & Production Management, Vol. 33,
    No. 3, s. 347-370, 2013.
    [13] Ha, B. C., Park, Y. K., Cho, S. “Suppliers' Affective Trust and Trust in
    Competency in Buyers: Its Effect on Collaboration and Logistics
    Efficiency”, International Journal of Operations & Production
    Management, Vol. 31, No. 1, s. 56-77, 2011.
    [14] Wu, M. Y., Weng, Y. C. “A Study of Supplier Selection Factors for
    High-tech Industries in the Supply Chain”, Total Quality Management,
    Vol. 21, No. 4, s. 391-413, 2010.
    [15] Talib, M. S. A., Hamid, A. B. A. “Application of Critical Success
    Factors in Supply Chain Management”, International Journal of Jupply
    Chain Management, Vol. 3, No: 1, s. 21-33, 2014.
    [16] Walker, H., Di Sisto, L., McBain, D. “Drivers and Barriers to
    Environmental Supply Chain Management Practices: Lessons from the
    Public and Private Sectors”, Journal of Purchasing and Supply
    Management, Vol. 14, No. 1, pp. 69-85, 2008.
    [17] Lippmann, S. “Supply Chain Environmental Management: Elements
    for Success”, Corporate Environmental Strategy, Vol. 6, No. 2, pp. 175-182,
    1999.
    [18] Ellram, L. M. “Supply-chain Management: The Industrial
    Organisation Perspective”, International Journal of Physical Distribution &
    Logistics Management, Vol. 21, No. 1, pp. 13-22, 1991.
    [19] Cooper, M. C., Ellram, L. M. “Characteristics of Supply Chain
    Management and the Implications for Purchasing and Logistics Strategy”,
    The International Journal of Logistics Management, Vol. 4, No. 2, pp.
    13-24, 1993.
    [20] Beamon, B. M. “Measuring Supply Chain Performance”, International
    Journal of Operations & Production Management, Vol. 19, No. 3, pp. 275-
    292, 1999.
    [21] Ballou, R. H. “The Evolution and Future of Logistics and Supply
    Chain Management”, European Business Review, Vol. 19, No. 4, pp. 332-
    348, 2007.
    [22] Üreten, S., İlter, H. K. “Dünya sınıfı üretim uygulamalarının işletme
    performansı üzerine etkileri”, yayınlanmamış çalışma, 2015.
    

    View Slide

16. TEDARİK ZİNCİRİNE İLİŞKİN
    KRİTİK BAŞARI FAKTÖRLERİNİN
    İŞLETME PERFORMANSINA ETKİSİ
    Doç. Dr. H. Kemal İlter
    Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
    http://j.mp/spkrdck
    Üretim Araştırmaları Sempozyumu, İzmir, 2015
    Prof. Dr. Sevinç Üreten
    Başkent Üniversitesi
    

    View Slide