Έρευνα: έφηβοι και social media

Διαδικτυακή έρευνα του ιστολογίου των μαθητών του 2ου Γυμνασίου Κορυδαλλού σχετικά με τις στάσεις των εφήβων απέναντι στα social media.

Transcript

1. Τεηράδια Εθήβωμ Το ηλεκηρομικό ιζηολόγιο ηωμ μαθηηώμ ηοσ 2οσ Γσμμαζίοσ Κορσδαλλού Αποηελέζμαηα έρεσμας για ηη ζτέζη ηωμ εθήβωμ με ηα μέζα κοιμωμικής δικηύωζης Στολικό Έηος 2020-2021
2. Στοιχεία της έρευνας Τίτλος έρευνας: Έφηβοι και social media Περιεχόμενο: Διερεύνηση των στάσεων των εφήβων απέναντι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης Χαρακτηριστικά έρευνας: Καταγραφή τάσεων με βάση τις απαντήσεις των συμμετεχόντων. Η παρούσα έρευνα δεν έχει επιστημονικά χαρακτηριστικά, καθώς το δείγμα αλλά και η συγκρότηση του ίδιου του ερωτηματολογίου δεν είναι επιστημονικώς σταθμισμένα. Δείγμα συμμετεχόντων: 213 άτομα, κορίτσια κι αγόρια, μαθητές γυμνασίων και λυκείων. Τρόπος συλλογής απαντήσεων: Ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο Χρονική περίοδος έρευνας: 21 Φεβρουαρίου 2021 – 5 Μαρτίου 2021
3. Α. Γενικά Στοιχεία Έρευνας Στην έρευνά μας έλαβαν μέρος συνολικά 213 μαθητές και μαθήτριες. Η πλειοψηφία τους ήταν κορίτσια και μαθητές/μαθήτριες του 2ου Γυμνασίου Κορυδαλλού. Από τους 213 συμμετέχοντες/συμμετέχουσες, οι 154 ανήκουν στο μαθητικό δυναμικό του σχολείου μας, 30 φοιτούν σε κάποιο άλλο γυμνάσιο και 28 είναι μαθητές/μαθήτριες λυκείου. 79 133 Φφλο ςυμμετεχόντων Αγόρια Κορίτςια 73% 14% 13% Σχολείο φοίτθςθσ 2ο Γυμνάςιο Κορυδαλλοφ Άλλο Γυμνάςιο Λφκειο
4. Β. Στοιχεία για τον τεχνολογικό εξοπλισμό των μαθητών/μαθητριών 0 20 40 60 80 100 120 140 160 Στακερόσ Υπολογιςτισ Φορθτόσ Υπολογιςτισ Τάμπλετ Κινθτό τθλζφωνο Όλα τα παραπάνω Τίποτα από τα παραπάνω Στακερόσ Υπολογιςτισ Φορθτόσ Υπολογιςτισ Τάμπλετ Κινθτό τθλζφωνο Όλα τα παραπάνω Τίποτα από τα παραπάνω Σειρά1 66 104 70 153 61 0 Διακζςιμοσ τεχνολογικόσ εξοπλιςμόσ
5. 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 Στακερόσ Υπολογιςτισ Φορθτόσ Υπολογιςτισ Τάμπλετ Κινθτό τθλζφωνο Όλα τα παραπάνω Τίποτα από τα παραπάνω Στακερόσ Υπολογιςτισ Φορθτόσ Υπολογιςτισ Τάμπλετ Κινθτό τθλζφωνο Όλα τα παραπάνω Τίποτα από τα παραπάνω Χριςθ ςυςκευϊν από τουσ ςυμμετζχοντεσ 60 88 52 171 19 0 Χριςθ ςυςκευϊν από τουσ ςυμμετζχοντεσ
6. Βάσει των απαντήσεων των μαθητών/μαθητριών η τεχνολογική συσκευή που κατέχουν τα περισσότερα νοικοκυριά είναι το κινητό τηλέφωνο κι έπεται ο φορητός υπολογιστής. Αντίστοιχα και η συσκευή που χρησιμοποιούν περισσότερο οι μαθητές/μαθήτριες είναι επίσης το κινητό. Όσον αφορά την πρόσβαση στο διαδίκτυο, το σύνολο των απαντήσεων προβληματίζει: 1/3 συμμετέχοντες δε διαθέτουν σταθερή σύνδεση στο διαδίκτυο; Αυτό θα μπορούσε να αποτελεί τεράστιο πρόβλημα με δεδομένο ότι η τηλεκπαίδευση εξελίσσεται ως μόνο μέσο εκπαίδευσης τους τελευταίους πέντε μήνες. Ενδεχομένως πολλοί συμμετέχοντες δεν αντιλήφθηκαν την ερώτηση και απάντησαν αρνητικά. 63% 37% Πρόςβαςθ ςτο διαδίκτυο (μζςω ςτακερισ ςφνδεςθσ) Ναι Όχι
7. Γ. Η χρήση του τεχνολογικού εξοπλισμού από τους μαθητές/μαθήτριες Αναμενόμενα τα αποτελέσματα σε αυτό το κομμάτι της έρευνας: κατά την περίοδο της τηλεκπαίδευσης, ο χρόνος χρήσης του τεχνολογικού εξοπλισμού εκτοξεύεται. Αντίθετα, στις περιόδους που αποκαθίσταται η διά ζώσης εκπαίδευση, τα παιδιά χρησιμοποιούν σαφώς λιγότερες ώρες τον τεχνολογικό εξοπλισμός τους. 11% 33% 33% 23% Ώρεσ χριςθσ τεχνολογικοφ εξοπλιςμοφ (με τθλεκπαίδευςθ) Μζχρι 6 ϊρεσ 7-8 ϊρεσ 9-10 ϊρεσ Πάνω από 10 ϊρεσ 7% 53% 28% 12% Ώρεσ χριςθσ τεχνολογικοφ εξοπλιςμοφ (χωρίσ τθλεκπαίδευςθ) Λιγότερο από 1 ϊρα 1-3 ϊρεσ 4-6 ϊρεσ Πάνω από 6 ϊρεσ
8. Λόγοι χρήσης των τεχνολογικών μέσων (ακολουθούν οι απαντήσεις αναλυτικά κι έπονται τα σχεδιαγράμματα) Καθόλου Σπάνια Συχνά Καθημερινά Σχολικές Εργασίες 13 50 92 64 Παρακολούθηση ταινιών 23 75 76 37 Μουσική 13 22 53 125 Περιήγηση στο διαδίκτυο 14 28 63 110 Συνομιλία με φίλους 9 13 49 144 Ηλεκτρονικά Παιχνίδια 45 60 51 58 Διάβασμα βιβλίων 112 61 28 11 Chat rooms/forums 101 54 27 25 Social media 49 28 57 82 Χρήση e-mail 81 61 48 23 Πολιτική Ενημέρωση 59 80 46 27 Διαχείριση ιστολογίου 107 58 31 11 Αθλητική ενημέρωση 112 41 33 24 Εκμάθηση ξένης γλώσσας 52 52 75 34 Ενασχόληση με χόμπι 46 71 58 41
9. 0 50 100 150 Σχολικζσ εργαςίεσ Παρακολοφκθςθ ταινιϊν Μουςικι Περιιγθςθ ςτο διαδίκτυο Κακθμερινά Συχνά Σπάνια Κακόλου 0 50 100 150 Συνομιλία με φίλουσ Ηλεκτρονικά παιχνίδια Διάβαςμα βιβλίων Chat rooms/forums Social Media Χριςθ e-mail Κακθμερινά Συχνά Σπάνια Κακόλου 0 50 100 150 Πολιτικι Ενθμζρωςθ Διαχείριςθ ιςτολογίου Ακλθτικι Ενθμζρωςθ Εκμάκθςθ ξζνθσ γλϊςςασ Εναςχόλθςθ με χόμπι Κακθμερινά Συχνά Σπάνια Κακόλου
10. Όπως αναμενόταν, οι απαντήσεις τον μαθητών και των μαθητριών αντανακλούν την πολύπλευρη χρηστικότητα των τεχνολογικών μέσων στην καθημερινότητα των εφήβων. Μέσω των τεχνολογικών συσκευών οι νέοι επικοινωνούν μεταξύ τους, απολαμβάνουν μουσική, περιηγούνται στο διαδίκτυο και στα social media. Αξιοσημείωτο θα θεωρούσαμε ότι αρκετοί συμμετέχοντες (51%) χρησιμοποιούν πλέον τις τεχνολογικές συσκευές για την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας ή για να αντλήσουν πληροφορίες για τα χόμπι τους. Θα περιμέναμε ίσως μεγαλύτερο ποσοστό θετικών απαντήσεων στο πεδίο των video games (51% δηλώνουν ότι χρησιμοποιούν τακτικά τα τεχνολογικά μέσα για να διασκεδάσουν με ηλεκτρονικά παιχνίδια). Πιθανόν αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι η πλειοψηφία των συμμετεχόντων στην έρευνα είναι κορίτσια, τα οποία συνήθως ασχολούνται λιγότερο με τα video games σε σχέση με τα αγόρια. Ιδιαίτερα χαμηλό παρουσιάζεται και το ποσοστό(18%) όσων χρησιμοποιούν τα τεχνολογικά μέσα για να διαβάσουν βιβλία. Ενδεχομένως αυτό το ποσοστό ακολουθεί τη γενικότερη τάση της εποχής στην ανάγνωση βιβλίων. Από την άλλη, μπορούμε να υποθέσουμε ότι οι αναγνώστες προτιμούν το παραδοσιακό, έντυπο βιβλίο, και όχι την οθόνη των τεχνολογικών μέσων, η οποία καθιστά την ανάγνωση ιδιαίτερα κοπιαστική.
11. Δ. Ερωτήσεις σχετικά με τη χρήση των social media Όπως αναμενόταν, το ενδιαφέρον των εφήβων για τα social media παρουσιάζεται ιδιαίτερα αυξημένο. Με δεδομένο ότι ο κάθε συμμετέχων/συμμετέχουσα μπορούσε να επιλέξει το σύνολο των social media στα οποία διαθέτει λογαριασμό, λάβαμε συνολικά 1112 επιλογές. Επομένως, αν διαιρέσουμε τον αριθμό των επιλογών με το σύνολο των συμμετεχόντων, βλέπουμε ότι κατά μέσο όρο ένας μαθητής/μαθήτρια διαθέτει λογαριασμό σε περίπου 5 μέσα κοινωνικής δικτύωσης. 0 50 100 150 200 Facebook Twitter Instagram Tik Tok Twitch Youtube Snapchat Pinterest Viber Reddit Discord Άλλο 55 35 158 139 33 175 120 84 174 20 88 31 Social Media ςτα οποία διακζτω λογαριαςμό Social Media ςτα οποία διακζτω λογαριαςμό Twitter 1% Instagram 34% Tik Tok 24% Twitch 1% Youtube 27% Snapchat 2% Pinterest 1% Viber 7% Reddit 1% Άλλο 2% Social Media που επιςκζπτομαι ςυχνότερα
12. Όσον αφορά τη δημοφιλία, οι περισσότεροι έφηβοι φαίνεται να προτιμούν το instagram και το youtube, με το tik tok να έρχεται τρίτο σε προτιμήσεις. Ενδιαφέρον στοιχείο είναι η χαμηλή δημοφιλία του viber (7%), το οποίο προφανώς οφείλεται στο γεγονός ότι η επικοινωνία με τα φιλικά πρόσωπα μπορεί να πραγματοποιηθεί και μέσω άλλων δικτύων (π.χ. instagram). Επίσης, δεν επιλέχθηκε από κανένα συμμετέχοντα ως δημοφιλέστερη πλατφόρμα το facebook, το οποίο θεωρείται η «ναυαρχίδα» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης! Πιθανότατα αυτό το αποτέλεσμα αντανακλά μια διάσταση ανάμεσα στον κόσμο των ενηλίκων και των εφήβων: οι έφηβοι έχουν στραφεί σε άλλες πλατφόρμες σε σχέση με τους μεγαλύτερους, για τους νέους και τις νέες το facebook είναι ξεπερασμένο ή αδιάφορο. Η χρήση των social media φαίνεται να αποτελεί αγαπημένη δραστηριότητα για τους μαθητές και τις μαθήτριες. Το 80% αφιερώνει πάνω από 2 ώρες καθημερινά στους λογαριασμούς του (πιθανότατα και επειδή τα social media έχουν αντικαταστήσει το κλασικό τηλέφωνο ως μέσο επικοινωνίας με τους φίλους-βλέπε και επόμενη καρτέλα). 20% 48% 19% 13% Ημεριςιοσ χρόνοσ χριςθσ social media Μζχρι 1 ϊρα 2-3 ϊρεσ 4-5 ϊρεσ Πάνω από 6
13. 0 20 40 60 80 100 120 140 Συνομιλία με φίλουσ Δθμιουργία νζων φίλων Ενθμζρωςθ για νζα προϊόντα Ενθμζρωςθ για τα χόμπι μου Παρακολοφκθςθ διαςιμων προςϊπων Παρακολοφκθςθ tutorials/how to Σχολιαςμόσ κεμάτων που με ενδιαφζρουν Διαςκζδαςθ Συνομιλία με φίλουσ Δθμιουργία νζων φίλων Ενθμζρωςθ για νζα προϊόντα Ενθμζρωςθ για τα χόμπι μου Παρακολοφκθςθ διαςιμων προςϊπων Παρακολοφκθςθ tutorials/how to Σχολιαςμόσ κεμάτων που με ενδιαφζρουν Διαςκζδαςθ Πολφ 137 11 11 34 36 19 34 112 Αρκετά 53 23 41 56 48 61 54 76 Λίγο 17 64 76 65 60 62 56 15 Κακόλου 6 113 81 54 66 67 65 10 Γιατί χρθςιμοποιϊ τα social media
14. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ιδιαίτερα αγαπητά στους μαθητές και στις μαθήτριες για πολλούς λόγους. Κυρίως όμως γιατί μπορούν να επικοινωνούν εύκολα με τις παρέες τους (σχεδόν το 90% χρησιμοποιεί τους λογαριασμούς του αρκετά ή πολύ για αυτό το σκοπό). Από την άλλη πλευρά, και σε αντίθεση με την επικρατούσα αντίληψη οι μαθητές/μαθήτριες δεν φαίνεται να ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για τη γνωριμία νέων ατόμων μέσα από τα social media: μόλις το 15% προσπαθεί να προσεγγίσει άτομα που δε γνωρίζει, ενώ πάνω από το 50% δεν επιχειρεί καν να αναπτύξει καινούριες γνωριμίες μέσω των λογαριασμών που διαθέτει. Επιπλέον οι περισσότεροι έφηβοι προσπαθούν να βρουν υλικό που τους διασκεδάζει μέσω των social media (π.χ. βίντεο και μουσική, ενώ αρκετοί(40%) στα social media έχουν βρει ένα «καταφύγιο» σχολιασμού ζητημάτων που τους ενδιαφέρουν. Σημαντικό είναι και το ποσοστό όσων ακολουθούν τους λογαριασμούς διάσημων προσώπων (περίπου 40%).
15. Γενικά έχει αναπτυχθεί η αντίληψη ότι οι περισσότεροι μαθητές/μαθήτριες επιθυμούν στους λογαριασμούς τους να αποκτού πολλούς ακολούθους, πιθανώς επηρεασμένοι από τους λογαριασμούς των διασήμων και των λεγόμενων «influencers». Κι όμως κάτι τέτοιο δεν αναδεικνύεται από τα αποτελέσματα της έρευνας, αφού 8 στους 10 απαντούν ότι ο αριθμός των followers στους λογαριασμούς που διατηρούν, τους αφήνει αδιάφορους/αδιάφορες. Μόλις το 3% θεωρεί απαραίτητο το να έχει πληθώρα ακολούθων (πρακτικά να ακολουθείται και από άτομα τα οποία δε γνωρίζει προσωπικά). Όσον αφορά τη χρήση του youtube, η συντριπτική πλειοψηφία χρησιμοποιεί την πλατφόρμα χωρίς να δημοσιεύει δικό της περιεχόμενο, αποτέλεσμα αναμενόμενο. Αδιάφορο 79% Σθμαντικό 18% Απαραίτθτο 3% Σπουδαιότθτα ακολοφκων ςτα social media 9% 91% Έχω κανάλι ςτο youtube με δικό μου περιεχόμενο; Ναι Όχι
16. Η άποψη των συμμετεχόντων για τα social media ακροβατεί ανάμεσα στην ανεπιφύλακτη αποδοχή (47%) και στην ουδέτερη τοποθέτηση (49%) απέναντί τους. Ελάχιστοι/ελάχιστες δηλώνουν ότι βλέπουν με αρνητική οπτική τα social media. Αυτή η τάση επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι το 82% αισθάνεται ευχάριστα κατά τη χρήση των μέσω κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο και το συναίσθημα της βαρεμάρας εμφανίζεται σε αξιοσημείωτο ποσοστό (αποκαλύπτοντας ενδεχομένως ότι πολλές φορές η περιήγηση έχει χαρακτηριστικά «ρουτίνας» και όχι πραγματικό ενδιαφέρον για το περιεχόμενο που αναρτάται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης). Ενδιαφέρον επίσης θα είχε μια ευρύτερη διερεύνηση σχετικά με τις αιτίες που προκαλούν συναισθήματα λύπης και φόβου στους χρήστες. 1% 3% 49% 42% 5% Άποψθ για τα social media Εντελϊσ αρνθτικι Αρνθτικι Οφτε κετικι οφτε αρνθτικι Θετικι Απολφτωσ κετικι Ικανοποιθςθ -ευχαρίςτθςθ Βαρεμάρα Λφπθ-Στεναχϊρια Φόβοσ 174 87 19 10 Συναιςκιματα από τθ χριςθ των social media Συναιςκιματα από τθ χριςθ των social media
17. 0 20 40 60 80 100 120 140 160 Διαςπορά ψευδϊν ςχολίων για ζνα πρόςωπο Η απόςπαςθ από ςθμαντικότερεσ δραςτθριότθτεσ Αποδυνάμωςθ των προςωπικϊν ςχζςεων Δθμιουργία εικονικισ πργαμτικότθτασ -life style άςχετο με … Προβολι χαμθλισ ποιότθτασ προτφπων Πίεςθ για προςαρμογι ςε ζναν τρόπο ηωισ Απαξίωςθ πνευματικισ καλλιζργειασ Άλλο Διαςπορά ψευδϊν ςχολίων για ζνα πρόςωπο Η απόςπαςθ από ςθμαντικότερε σ δραςτθριότθτε σ Αποδυνάμωςθ των προςωπικϊν ςχζςεων Δθμιουργία εικονικισ πργαμτικότθτα σ -life style άςχετο με τθ μζςθ κακθμερινότθτ α Προβολι χαμθλισ ποιότθτασ προτφπων Πίεςθ για προςαρμογι ςε ζναν τρόπο ηωισ Απαξίωςθ πνευματικισ καλλιζργειασ Άλλο Αρνθτικζσ επιδράςεισ των media 158 109 78 98 91 88 84 41 Αρνθτικζσ επιδράςεισ των social media
18. Παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι συμμετέχοντες/συμμετέχουσες αντιμετωπίζουν με θετική διάθεση τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αντιλαμβάνονται ότι υπάρχουν και αρνητικές πλευρές στη λειτουργία τους. Πολλοί/πολλές φαίνονται προβληματισμένοι/προβληματισμένες για το γεγονός της διασποράς ψευδών φημών και σχολίων εναντίον συγκεκριμένων προσώπων. Αυτή η πρακτική είναι συνδεδεμένη και με το λεγόμενο «cyberbullying», την παρενόχληση μέσω διαδικτύου, η οποία εμφανίζεται όλο και συχνότερα στο χώρο των social media και φυσικά αγγίζει και μαθητές/μαθήτριες. Επίσης, οι μαθητές/μαθήτριες φαίνεται να κατανοούν ότι συχνά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με το συνεχές «σκρολάρισμα» παγιδεύουν το χρήστη στο περιβάλλον τους, με αποτέλεσμα να εγκαταλείπουν σημαντικότερες ή επωφελέστερες δραστηριότητες. Αρκετοί/αρκετές επίσης κατανοούν ότι το lifestyle που διαφημίζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης απέχει κατά πολύ από τη ζωή ενός μέσου ανθρώπου, κάτι που ταιριάζει και με την προβολή ατόμων τα οποία στην πραγματικότητα δεν έχουν κανένα χαρακτηριστικό άξιο αναφοράς – παρά μόνο lifestyle (βλέπε κι επόμενη καρτέλα).
19. Προσπαθώντας να εστιάσουμε σε επιμέρους πλευρές των social media, βλέπουμε ότι ένα σοβαρό ποσοστό των συμμετεχόντων/συμμετεχουσών (36%) επηρεάζεται αρκετά από τα social media στον τομέα της μόδας. Σε ένα χώρο ο οποίος κυριολεκτικά «βομβαρδίζει» τα νέα παιδιά σε ζητήματα lifestyle, θα λέγαμε ότι το ποσοστό επιρροής είναι χαμηλότερο από όσο θα περίμενε κανείς, αναδεικνύοντας μια αναπάντεχη ανθεκτικότητα των νέων απέναντι στο «προϊόν» που «πουλάνε» τα social media. Αντίστοιχα, ένα 56% πιστεύει ότι οι υπερπροβεβλημένοι influencers δεν είναι προσωπικότητες με ιδιαίτερη αξία, κατά πάσα πιθανότητα θεωρούν ταυτόχρονα ότι δεν μπορούν να αποτελούν πρότυπα για ένα νέο άνθρωπο. 32% 32% 23% 13% Με επθρεάηουν τα social media ςε ηθτιματα μόδασ; Κακόλου Λίγο Αρκετά Πολφ 9% 35% 38% 18% Νιωκω ότι τα social media προβάλλουν ανκρϊπουσ χωρίσ αξία Κακόλου Λίγο Αρκετά Πολφ
20. Τελικά, οι περίφημοι «influencers» των social media ασκούν επιρροή στους μαθητές/μαθήτριες; Το ποσοστό επιρροής φαίνεται να είναι μικρότερο από αυτό που θα αναμέναμε, καθώς ο μισοί περίπου συμμετέχοντες θεωρούν ότι καμιά επιρροή δε τους ασκείται από τους «αστέρες» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Θα είχε ενδιαφέρον να διερευνηθεί και σε επίπεδο φύλου το ποσοστό επιρροής ή μη, αλλά και σε ποιους τομείς αισθάνονται να επηρεάζονται περισσότερο όσοι και όσες απάντησαν θετικά. 46% 38% 16% Συγκρίνω τον εαυτό μου με influencers? Ποτζ Σπάνια Συχνά
21. Η τακτική επικοινωνία μέσω των social media (και ειδικά στην περίοδο της πανδημίας) φαίνεται ως ένα βαθμό να επηρεάζει και τις φιλικές σχέσεις των μαθητών/μαθητριών. Είναι αξιοσημείωτο ότι περίπου 4 στους 10 πιστεύουν ότι μπορεί να ατονήσει ή γενικά να επηρεαστούν αρνητικά οι φιλικές τους σχέσεις αν αποφασίσουν να αποσυρθούν από τα social media. Θα επισημάνει κανείς ότι κάτι τέτοιο ακούγεται λογικό σε μια περίοδο που η διά ζώσης επαφή έχει καταστεί δύσκολη. Θα άξιζε ωστόσο να διερευνηθεί αν κάτι ανάλογο θα ίσχυε και υπό φυσιολογικές συνθήκες. Πάντως, οι μαθητές/μαθήτριες εξακολουθούν σε συντριπτικά ποσοστά να επιδιώκουν τη διά ζώσης επαφή με τις παρέες τους και δεν επαναπαύονται στην ευκολία που προσφέρουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. 38% 62% Πιςτεφω ότι επθρεάηεται θ ςχζςθ με τουσ φίλουσ μου αν απενεργοποιιςω τα social media; Ναι Όχι 91% 8% 1% Ακυρϊνω ςυναντιςεισ με φίλουσ για να τα ποφμε μζςω social media Ποτζ Ελάχιςτεσ φορζσ Συχνά
22. Έχουμε αποδεχθεί ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι κομμάτι της καθημερινότητας των μαθητών/μαθητριών. Ωστόσο στον κόσμο των social media, δεν είναι όλα ρόδινα, αφού διάφοροι κίνδυνοι μπορεί να καραδοκούν από τη χρήση τους. Είναι σημαντικό, λοιπόν, ο μαθητές/μαθήτριες να μάθουν να εμπιστεύονται την οικογένειά τους (αλλά και τους εκπαιδευτικούς) και να συζητούν μαζί τους για τη δραστηριότητά τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ώστε να αποφύγουν δυσάρεστες καταστάσεις. Φαίνεται ότι λιγότεροι από τους μισούς συμβουλεύονται τους γονείς τους για τους κινδύνους και τη σωστή χρήση των social media. Χρειάζεται παρότρυνση και συζήτηση με τους εφήβους, ώστε να καταλάβουν ότι η κουβέντα με την οικογένειά τους για τις διαδικτυακές τους δραστηριότητες δε συνιστά μια προσπάθεια παρακολούθησής τους, αλλά φροντίδα για την ασφάλειά τους. 24% 35% 41% Συηθτϊ με τουσ γονείσ μου για τθ χριςθ των social media; Ποτζ Σπάνια Συχνά
23. Ο κόσμος των social media έχει δημιουργηθεί με στόχο να διατηρεί το χρήστη όση περισσότερη ώρα μπορεί στις πλατφόρμες του. Αυτή η τάση φαίνεται να επιβεβαιώνεται και στους μαθητές/μαθήτριες που έλαβαν μέρος στην έρευνα, καθώς περισσότεροι από τους μισούς εκτιμούν ότι καταναλώνουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης περισσότερο χρόνο από όσο θα θεωρούσαν λογικό. Επισημαίνουμε ότι οι απαντήσεις σε αυτή την ερώτηση εμπεριέχουν αρκετό υποκειμενισμό, αφού η αντίληψη σχετικά με το όριο του χρόνου που θα πρέπει να αφιερώνει κάποιος στη χρήση των social media, είναι σχετική. 13% 35% 34% 18% Αιςκάνομαι ότι αφιερϊνω περιςςότερο χρόνο ςτα social media από όςο κα ζπρεπε Ποτζ Σπάνια Συχνά Σχεδόν κακθμερινά
24. Ελπιδοφόρο το αποτέλεσμα της συγκεκριμένης ερώτησης. Πάνω από τους μισούς συμμετέχοντες δηλώνουν ότι δεν αισθάνονται κάποια ενόχληση αν μείνουν μακριά από τα social media, ενώ κάποιοι αισθάνονται και απελευθερωμένοι. Φυσικά, υπάρχουν και αρκετές απαντήσεις (περίπου στο 25%) οι οποίες δείχνουν ότι για αρκετούς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν καταστεί σχεδόν αναγκαία. 0 20 40 60 80 100 120 140 Απελευκερωμζνοσ/-θ Ανακουφιςμζνοσ/-θ Ανιςυχοσ/-θ Θυμωμζνοσ - νευρικόσ Θλιμμζνοσ/-θ Δε με ενδιαφζρει ιδιαίτερα Απελευκερωμζν οσ/-θ Ανακουφιςμζνοσ /-θ Ανιςυχοσ/-θ Θυμωμζνοσ - νευρικόσ Θλιμμζνοσ/-θ Δε με ενδιαφζρει ιδιαίτερα Αν αδυνατϊ να ζχω πρόςβαςθ για αρκετό διάςτθμα ςτα social media αιςκάνομαι.. 53 38 61 31 26 124 Αν αδυνατϊ να ζχω πρόςβαςθ για αρκετό διάςτθμα ςτα social media αιςκάνομαι..
25. Φτάνοντας στις τελευταίες ερωτήσεις της έρευνάς, πιστεύουμε ότι αξίζει να εστιάσουμε στην καταληκτική ερώτηση: θα απενεργοποιούσαν οι συμμετέχοντες/συμμετέχουσες τους λογαριασμούς τους; Σε ποσοστό 90% απαντούν είτε ξεκάθαρα «όχι» είτε ότι θα το έπρατταν μόνο για κάποιους από τους λογαριασμούς τους. Ανεξάρτητα λοιπόν από το πόσο προσκολλημένοι ή όχι αισθανόμαστε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι φανερό ότι το δίκτυο επικοινωνίας που μας προσφέρουν είναι τόσο πολύπλοκο κι ελκυστικό, ώστε να θεωρούμε σχεδόν αδύνατο να ζήσουμε χωρίς έστω μια στοιχειώδη επαφή μαζί τους! 22% 13% 65% Απενεργοποιϊ τισ ειδοποιιςεισ των social media ςτο κινθτό μου Πάντα Ποτζ Μόνο όταν ζχω κάποια ςπουδαία δουλειά (π.χ. μελζτθ) 10% 31% 59% Αιςκάνομαι ότι κα μποροφςα να απενεργοποιιςω τουσ λογαριαςμοφσ μου ςτα social media Ναι Όχι Κάποιουσ, αλλά όχι όλουσ
26. Ευχαριστίες - Στα μέλη της συντακτικής μας ομάδας, Μουχλή Ελένη και Παπαδοπούλου Νεφέλη, που βοήθησαν στη συγκρότηση του ερωτηματολογίου. - Στους περσινούς αποφοίτους της Γ’ Γυμνασίου για την προσπάθειά τους να διακινηθεί το ερωτηματολόγιο και σε μαθητές Λυκείου. - Στη φοιτήτρια ψυχολογίας, Αθηνά Καραγιάννη για τις συμβουλές της στον καθορισμό και τη διάρθρωση του ερωτηματολογίου. - Στην καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής του 2ου Γυμνασίου Κορυδαλλού, Παπαδάκου Βασιλική, για τη σημαντική συνεισφορά της στη διακίνηση του ερωτηματολογίου στους μαθητές της Α’ και της Β’ Γυμνασίου. Κορυδαλλός, 12 Μαρτίου 2021