Ciężki żywot jakuzy, czyli japońskie filmy o gangsterach

Transcript

1. Oblicza japońskiego kina Dawid Głownia (dawid.glownia@gmail.com) Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej UWr Ciężki żywot jakuzy czyli japońskie filmy o gangsterach
2. Figura jakuzy w zachodnim kinie Jakuza 1974, Sidney Pollack Czarny Deszcz 1989, Ridley Scott Ostry poker w małym Tokio 1991, Mark L. Lester
3. Figura jakuzy w zachodnim kinie Wschodzące słońce 1993, Philip Kaufman Predators 2010, Nimrod Antal Outsider 2018, Martin Zandvliet
4. Figura jakuzy w japońskim kinie
5. Zagadnienia poruszane w prelekcji  Charakterystyka jakuzy  Charakterystyka yakuza eiga  Jakuza w japońskim kinie – rys historyczny:  Feudalni jakuzowie w kinie lat 20. i 30.  Jakuza w kinie powojennym  Feudalni jakuzowie w kinie lat 50. i 60.  Wytwórnia Tōei i ninkyō eiga w latach 60.  Jakuza w kinie Nikkatsu Akushon w latach 60.  Jitsuroku eiga i demitologizacja jakuzy w latach 70.  Jakuza w kinie seksploatacji lat 70.  Jakuza w kinie współczesnym
6. Część 1 Czym jest jakuza?
7. Czym jest jakuza? Kim są jakuzowie? Charakterystyczny dla Japonii typ przestępczości zorganizowanej. Członek japońskich organizacji przestępczych.
8. Historyczny rodowód jakuzy: epoka Edo (1603-1868) Tekiya – wędrowni handlarze (często: podejrzanym towarem). Bakuto – zawodowi hazardziści, uprawiający także inną przestępczą działalność.
9. Zmitologizowany obraz jakuzy Kabukimono – naturalny wróg przodków jakuzy. Machi yakko – organizacje samopomocowe chroniące zwykłych ludzi przez bandami zdegenerowanych samurajów (kabukimono). Kyōkaku – „rycerze miast”. Obrona słabszych i przestrzeganie kodeksu postępowania, nakazującego m.in.:  śmiałą reakcję na niesprawiedliwość  posłuszeństwo przywódcy,  trzymanie się na uboczu życia społecznego,  nienapastowanie ludzi, którzy z własnej woli nie weszli w konszachty ze światme przestępczym.
10. Pożywka dla wyobraźni filmowców: kodeks jingi i rytuały Kluczowe znaczenie: relacja oyabun-kobun.
11. Część 2 Charakterystyka yakuza eiga
12. Historia filmów o jakuzach jako historia cykli filmowych Charakteryzując Japonię, Mark Schilling stwierdza, że jest to kraina boomu (būmu) – nagłej eksplozji krótkotrwałej mody. Rzeczy nowe, inne, lub po prostu dziwaczne nagle stają się powszechną obsesją i równie szybko odchodzi z łask, będąc kolejną ofiarą nadmiernej eksploatacji przez media. Cykl to grupa filmów gatunkowych, cieszących się w danym okresie dużą popularnością i siłą oddziaływania. Początek cyklu jest związany z sytuacją, jaka następuje po pojawieniu się filmu, który odniósł duży sukces. Zazwyczaj w ślad za nim, jak grzyby po deszczu, mnożą się liczni naśladowcy i imitacje.
13. Okresy dziejów Japonii a filmy o jakuzach  Edo (1603-1868)  Meiji (1868-1912)  Taishō (1912-1926)  Shōwa (1926-1989)  Heisei (1989-2019)
14. Yakuza eiga jako gatunek filmowy Pogląd zachowawczy: Film o jakuzach ukonstytuował się jako oddzielny gatunek w latach 60. XX wieku wraz z wykształceniem się formuły ninkyō eiga.
15. Schemat strukturalno-fabularny klasycznego yakuza eiga  Bohater zabija członka zwaśnionego gangu i trafia do więzienia.  Bohater opuszcza więzienie.  Bohater jest świadkiem upadku swojego gangu w czasie jego pobytu w więzieniu.  Bohater odnajduje swą dawną kobietę lub spotyka nową.  Bohater staje przed nowym problemem:  Bohater rusza w pojedynkę lub z niewielką grupą lojalnych ludzi do walki z wrogim gangiem.  Bohater ponownie trafia do więzienia lub ginie. • Agresja ze strony silniejszego gangu. • Zdrada ze strony dawnych towarzyszy.
16. Podstawa dramaturgiczna: konflikt giri i ninjō Giri (zobowiązania) Ninjō (uczucia)
17. Podstawa dramaturgiczna: konflikt giri i ninjō Giri (zobowiązania) Ninjō (uczucia) Kompatybilność giri i ninjō – brak konfliktu wewnętrznego (sytuacja rzadka) Giri vs. Ninjō Giri vs. Giri
18. Część 3 Feudalni jakuzowie w kinie lat 20. i 30.
19. Literackie źródła filmów jidai-geki z lat 20. i 30. XX wieku Shin Hasegawa (1884-1963) Eiji Yoshikawa (1892-1962)
20. Literackie źródła filmów jidai-geki z lat 20. i 30. XX wieku W latach 1929-1940 zrealizowano ponad 70 filmów na podstawie powieści i sztuk Hasegawy. Shin Hasegawa (1884-1963)
21. Gwiazdy jidai-geki lat 20. i 30. XX wieku Denjirō Ōkōchi (1898-1962) Chiezō Kataoka (1903-1983)
22. Chūji Kunisada – jakuza jako bohater ludowy Dziennik podróży Chūjiego Chūji tabi nikki A Diary of Chūji’s Travels 1927 (trylogia: III, VIII, XII) reż. Daisuke Itō Nikkatsu
23. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Jirokichi – Szczur Oatsurae Jirokichi Koshi Jirokichi the Rat 1931 reż. Daisuke Itō Nikkatsu
24. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Choć de facto Jirokichi nie był jakuzą, jego ekranowy wizerunek zawierał szereg elementów zbieżnych ze zmitologizowanym obrazem jakuzy – szlachetnego przestępcy.
25. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Toyokuni Utagawa II (1847) Jirokichi Nakamura (1797-1831) Pseudonim: Nezumi Kozō (chłopiec-szczur) Bohater opowieści i pieśni ludowych, spektakli teatralnych i powieści. Aresztowany w 1831 roku przyznał się do kradzieży w ciągu 15 lat ponad 30 tys. ryō z ponad 100 samurajskich posiadłości.
26. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Zmuszony do opuszczenia Edo Jirokichi udaje się do Kioto, a następnie ucieka na łodzi do Osaki, ścigany przez policję
27. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Łodzią podróżuje także Osen, której fałszywy mnich próbuje ukraść pieniądze.
28. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Jirokichi powstrzymuje złodzieja i oddaje Osen jej sakiewkę.
29. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Jirokichi i Osen zbliżają się do siebie i spędzają kilka dni w gospodzie.
30. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Brat Osen, golibroda Nikichi, mający konszachty z jakuzą, chce sprzedać Osen domu publicznego i pobiera zaliczkę.
31. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Gdy Jirokichi udaje się do Nikichiego poznaje Okino, w której się zakochuje.
32. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Nikichi chce porwać Okino i oddać ją pożądającemu jej samurajowi.
33. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Jirokichi odkrywa, że Okino jest córką samuraja, którego wasala niegdyś okradł – ojciec dziewczyny zobowiązał się do spłaty długi i wyruszył do Osaki, gdzie stracił pieniądze w jaskiniach hazardu i zachorował.
34. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Jirokichi, znudzony Osen, mówi jej, że powinna odejść.
35. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Jirokichi okrada samuraja, który chce uczynić z Okino kochankę.
36. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Jirokichi zostawia Osen część pieniędzy i odchodzi.
37. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Podrzuca też pieniądze Okino i jej ojcu.
38. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur W nocy Nikichi okrada Okino i morduje jej ojca.
39. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Osen, chcąc uwolnić się od brata, oddaje mu pieniądze, które dał jej Jirokichi – Nikichi rozpoznaje, że są to pieniądze skradzione samurajowi.
40. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Nikichi donosi na Jirokichiego policji.
41. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Okino chce odejść z Jirokichim, ten jednak się na to nie zgadza i odsyła dziewczynę w bezpieczne miejsce.
42. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Jirokichi uwalnia Osen, okrada Nikichiego i zabija go.
43. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Osen poświęca się dla Jirokichiego – ginie, skacząc z okna gospody do rzeki, by policjanci pomyśleli, że to zbieg próbował im w ten sposób zbiec.
44. Japoński Robin Hood: Jirokichi – Szczur Jirokichi ucieka – trzy lata później zostaje ujęty i stracony.
45. Część 4 Jakuza w kinie powojennym
46. Nieobecność feudalnych jakuzów w powojennym kinie Generał Douglas MacArthur i cesarz Hirohito w 1945 roku Amerykańska okupacja Japonii (1945-1952) Cenzura preprodukcyjna i postprodukcyjna. System zaleceń i zakazów:  Zalecenie promowania demokracji  Zakaz treści militarystycznych i nacjonalistycznych  Zakaz wychwalania wartości feudalistycznych Niemal kompletny zanik filmów jidai-geki. W kinie powojennym współcześni jakuzowie ukazywani są jako – negatywny – element powojennej rzeczywistości.
47. Bolączki powojennej Japonii: Pijany anioł Pijany anioł Yoidore tenshi Drunken Angel 1948 reż. Akira Kurosawa Tōhō
48. Bolączki powojennej Japonii: Pijany anioł Konflikt postaw: lekarz Sanada vs. jakuza Matsunaga
49. Bolączki powojennej Japonii: Pijany anioł Symbolika: brudne, rozsiewające choroby, pełne komarów bajoro.
50. Bolączki powojennej Japonii: Pijany anioł Nędza i zniszczenia.
51. Bolączki powojennej Japonii: Pijany anioł Prostytucja.
52. Bolączki powojennej Japonii: Pijany anioł Hazard.
53. Bolączki powojennej Japonii: Pijany anioł Jakuza.
54. Bolączki powojennej Japonii: Pijany anioł Przynależność do jakuzy stanowi dla młodych ludzi obietnicę życia w dobrobycie.
55. Bolączki powojennej Japonii: Pijany anioł Brak przyszłości dla szeregowych członków jakuzy.
56. Jakuza jako element powojennej rzeczywistości: Brama ciał Brama cial Nikutai no mon Gate of Flesh 1964 reż. Seijun Suzuki Nikkatsu
57. Jakuza jako element powojennej rzeczywistości: Brama ciał Grupa niezależnych prostytutek, próbujących przetrwać w powojennym Tokio…
58. Jakuza jako element powojennej rzeczywistości: Brama ciał … w których życiu niespodziewanie pojawia się mężczyzna… i wszystko psuje.
59. Jakuza jako element powojennej rzeczywistości: Brama ciał Jakuza stanowi nieunikniony element powojennej rzeczywistości.
60. Jakuza jako element powojennej rzeczywistości: Brama ciał Nie jest jednak w żaden sposób pozytywnie waloryzowana. To wilki żerujące na słabszych i poszkodowanych przez wojnę
61. Jakuza jako element powojennej rzeczywistości: Brama ciał Nie jest jednak w żaden sposób pozytywnie waloryzowana. To wilki żerujące na słabszych i poszkodowanych przez wojnę
62. Część 5 Feudalni jakuzowie w kinie lat 50. i 60.
63. Recykling klasycznych fabuł w kinie lat 50. i 60 XX wieku Tokijirō Katsukake (Kutsukake Tokijirō) 1929, Yoshiro Tsuji Tokijirō Katsukake – rycerski samotnik (Kutsukake Tokijirō: : Yūkyō ippiki) 1966, Tai Katō Wspomnienie matki (Mabuta no haha) 1931, Hiroshi Inagaki Wspomnienie matki (Mabuta no haha) 1961, Tai Katō
64. Specyfika działalności Tōei Kinnosuke Nakamura (1932-1997)  Filmy średniobudżetowe i niskobudżetowe.  Dominacja produkcji jidai-geki.  Oferta typu block booking: 104 filmy na rok.  Krótkie filmy: zwykle od 70 do 90 min.  Formuły i serie: sprawna i tania produkcja.
65. Tokijirō Katsukake w latach 50. i 60. Tokijirō Katsukake (Kutsukake Tokijirō) 1954, Kiyoshi Saeki Nikkatsu Tokijirō Katsukake (Kutsukake Tokijirō) 1961, Kazuo Ikehiro Daiei Tokijirō Katsukake – rycerski samotnik (Kutsukake Tokijirō: Yūkyō ippiki) 1966, Tai Katō Tōei
66. Konsekwencje nakazu wdzięczności: Tokijirō Katsukake Tokijirō Katsukake – rycerski samotnik Kutsukake Tokijirō: Yūkyō ippiki The Lonly Yakuza 1966 reż. Tai Katō Tōei
67. Konsekwencje nakazu wdzięczności: Tokijirō Katsukake Tokijirō Katsukake (1961) Tokijirō Katsukake (1966) Wskutek zobowiązań z tytułu noclegu i gościnności Tokijirō bierze udział w ataku na jakuzę i zabija go na prośbę goszczącego go oyabuna. Ze względu na uczucie współczucia Tokijirō odmawia zabicia żony i syna jakuzy i podejmuje się opieki nad nimi. Konflikt giri – ninjō
68. Konsekwencje nakazu wdzięczności: Tokijirō Katsukake Prolog: córka oyabuna chce wymusić na Tokijirō i jego przyjacielu udział w ataku na przeciwników w zamian za gościnę, Tokijirō odmawia, lecz jego przyjaciel rusza do walki w pojedynkę i ginie.
69. Konsekwencje nakazu wdzięczności: Tokijirō Katsukake Właściwa historia: zgodna, w ogólnym zarysie, z kanoniczną wersją.
70. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki Wspomnienie matki Mabuta no haha In Search of Mother 1962 reż. Tai Katō Tōei
71. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki Hanjirō, były członek gangu, chce zemścić się za zabójstwo swego oyabuna. Chūtarō nakłania go, by porzucił życie jakuzy i wrócił do domu do rodziny. Fundamentalny konflikt w kwestii nakazu giri.
72. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki Hanjirō atakuje Sugekoro i jego ludzi, Chūtarō pomaga mu w walce.
73. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki Sugekoro zostaje raniony i poprzysięga zemstę, by ochronić swój honor.
74. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki Ludzie Sugekoro odnajdują Hanjirō i rzucają mu wyzwanie.
75. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki Chūtarō ponownie pomaga Hanjirō. (I wzrusza się tym, że jego przyjaciel ma rodzinę)
76. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki Po przybyciu do Edo Chūtarō poszukuje swej matki.
77. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki Obdarowuje pieniędzmi stare kobiety, które straciły dzieci.
78. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki Ludzie Sugekoro docierają do Edo w poszukiwaniu Chūtarō.
79. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki Po roku poszukiwań w Edo Chūtarō pomaga starej prostytutce, która naprowadza go na trop matki – Ohamy, właścicielki gospody.
80. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki Ohama unika prostytutki, ponieważ chce uchodzić za porządną kobietę…
81. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki … gdyż chce wydać córkę za największego handlarza bawełną w Edo.
82. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki Chūtarō odwiedza matkę…
83. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki … ta jednak najpierw wypiera się go, później zaś odrzuca…
84. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki … choć cierpi.
85. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki Chūtarō pokonuje członków gangu i wynajętego przez nich ronina.
86. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki Córka błaga Ohamę, by odszukała Chūtarō i sprowadziła go do domu.
87. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki Matka i siostra szukają Chūtarō…
88. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki … ten jednak ukrywa się przed nimi…
89. Płaczący jakuza: Wspomnienie matki … i odchodzi.
90. Część 6 Rycerscy jakuzowie: ukształtowanie się formuły ninkyō eiga w latach 60.
91. Postępujący kryzys japońskiej branży filmowej od lat 60. XX wieku Zmiany demograficzne w obrębie japońskiej widowni kinowej: • drastyczne zmniejszenie się udziału kobiet w widowni (zanik kobiecych gatunków) • dominującym segmentem widowni stali się młodzi mężczyźni (profilowanie repertuaru) • charakter produkcji skierowanych do młodych mężczyzn: przemoc i/lub seks. • 1953 – pojawienie się telewizji w Japonii • 1965 – odbiorniki telewizyjne posiada ok. 60% gospodarstw domowych • 1968 – odbiorniki telewizyjne posiada ok. 85% gospodarstw domowych • 1970 – odbiorniki telewizyjne posiada ok. 95% gospodarstw domowych Gwałtowna ekspansja telewizji w latach 60. XX wieku: 1958 1960 1969 12 8 3 Liczba odwiedzin w kinach w mln. jenów i per capita 1958 1963 1965 1975 1,127 511 373 170 Liczba kin w Japonii 1958 1963 1965 1975 6,865 5,696 4,659 2,443
92. Formuła ninkyō eiga Historia o współczesnych rycerskich jakuzach (Gendai ninkyō-shi) 1973, Teruo Ishii  Akcja zwykle osadzona w epokach Meiji, Taishō i początkowym okresie Shōwa, rzadziej w okresie powojennym i czasach współczesnych.  Bohater to stoicki, tradycyjny, honorowy jakuza, wyznający zasady kodeksu jingi.  Mitologizacja tradycyjnej jakuzy.  Nieskażona relacja oyabun-kobun.  Bohater i jego gang nie mieszają się do spraw uczciwych ludzi i nie angażują się w interesy niezgodne z tradycją jakuzy (np. narkotyki).  Często: konflikt giri-ninjō, w którym bohater wybiera postępowanie zgodnie z nakazem giri.  Bohater należy do małego gangu, który mierzy się z większym, zwykle bardziej nowoczesnym i zdemoralizowanym gangiem.
93. Twarze ninkyō eiga Tōei Kōji Tsuruta (1924-1987) Ken Takakura (1931-2014)
94. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Teatr życia: Hishakaku Jinsei gekijō: Hishakaku Theater of Life 1963 reż. Tadashi Sawashima Tōei
95. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Intryga nad wyraz skomplikowana jak na film gatunkowy skierowany do szerokiego grona odbiorców. Mnogość wątków, postaci i zależności między nimi – dziedzictwo literackiego pierwowzoru.
96. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Hishakaku, honorowy jakuza, odsiaduje wyrok w więzieniu.
97. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Pod wpływem opowieści współwięźnia, który zabił niewierną żonę, Hishakaku zaczyna wspominać swą ukochaną.
98. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Hishakaku i prostytutka Otoyo uciekają z Jokohamy do Tokio.
99. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Schronienia parze udziela Kokin, oyabun jednego z lokalnych gangów.
100. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Hishakaku dowiaduje się, że gang Kokina szykuje się do ataku na konkurencyjny gang, i – zobowiązany – postanawia pomóc…
101. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku … co czyni wbrew Otoyo.
102. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Hishakaku i dwaj członkowie gangu Kokina – w tym waleczny Miyagawa – wyruszają na samobójczą misję do siedziby konkurencyjnego gangu.
103. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Hishakaku zabija oyabuna konkurencyjnego gangu i ucieka przed policją.
104. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Były jakuza Kiratsune ukrywa Hishakaku przed policją, czym zaskarbia sobie jego wdzięczność.
105. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Kokin prosi sojusznika, oyabuna Naraheia, o ukrycie Hishakaku i Otoyo, Narahei obiecuje też wstawić się za parą w Jokohamie.
106. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Hishakaku zostawia Otoyo pod opieką Naraheia i oddaje się w ręce władz, by ochronić Kokina.
107. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Gdy Hishakaku przebywa w więzieniu, Kokin zostaje zamordowany, a Otoyo orientuje się, że morderstwa dokonano na polecenie Naraheia.
108. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Kiratsune odwiedza Hishakaku w więzieniu, informuje go o zabójstwie Kokina i przejęcia resztek jego gangu przez Naraheia.
109. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Ścigana przez ludzi Naraheia Otoyo trafia po opiekę Miyagawy, który został rikszarzem, lecz wciąż planuje reorganizację gangu.
110. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Jakiś czas później Miyagawa wyznaje Otoyo miłość.
111. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Otoyo odkrywa, że Miyagawa należał do gangu Kokina.
112. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Otoyo porzuca Miyagawę, na powrót zostaje prostytutką i wraz z innymi kobietami z domu publicznego rozważa wyjazd do Mandżurii.
113. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Kiratsune dowiaduje się od Miyagawy, gdzie przebywa Otoyo.
114. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Kiratsune wykupuje Otoyo z domu publicznego i stawia czoła ludziom Naraheia, wysyłającym prostytutki do Mandżurii.
115. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Gdy Hishakaku wychodzi z więzienia, Kiratsune mówi mu o Otoyo i Miyagawie – Hishakaku udaje się z Kiratsune do wioski rybackiej, gdzie ma zamiar zacząć nowe, uczciwe życie.
116. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Hishakaku, choć wciąż kocha Otoyo, wybacza Miyagawie i nakazuje mu zająć się kobietą.
117. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Miyagawa dowiaduje się do Otoyo, że Narahei zabił Kokina, próbuje się zemścić, lecz zostaje zabity.
118. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku Mimo błagań Otoyo…
119. Pionierski ninkyō eiga: Teatr życia: Hishakaku … Hishakaku staje w pojedynkę przeciw całemu gangowi Naharaia.
120. Kwintesencja ninkyō eiga: Opowieść o rycerstwie ery Shōwa Opowieść o rycerstwie ery Shōwa Shōwa zankyō-den Brutal Tales of Chivalry 1965 reż. Kiyoshi Saeki Tōei Seria dziewięciu filmów.
121. Część 7 Jakuza w Nikkatsu Akushon w latach 60.
122. Nikkatsu i formuła Nikkatsu Akushon / Mokokuseki Akushon アクション – Akushon – Action Mokokuseki Akushon – filmy akcji bez narodowości W skrajnych przypadkach: akcja w umownej przestrzeni, ni to japońskiej, ni to zachodniej.
123. Stajnia gwiazd Nikkatsu Tetsuya Watari (1941-) Akira Kobayashi (1937-) Jō Shishido (1933-)
124. Tendencje parodystyczne w Nikkatsu akushon Seijun Suzuki (1923-2017) Namaszczony do zabijania (Koroshi no rakuin) 1967
125. Tendencje parodystyczne: Człowiek z Tokio Człowiek z Tokio Tōkyō nagaremono Tokyo Drifter 1966 reż. Seijun Suzuki Nikkatsu
126. Tendencje parodystyczne: Człowiek z Tokio Niekonwencjonalnie opowiedziana konwencjonalna gangsterska historia. (kompozycja kadrów)
127. Tendencje parodystyczne: Człowiek z Tokio Niekonwencjonalnie opowiedziana konwencjonalna gangsterska historia. (eksperymenty z kolorystyką – nienaturalne zmiany barw scenografii)
128. Tendencje parodystyczne: Człowiek z Tokio Niekonwencjonalnie opowiedziana konwencjonalna gangsterska historia. (eksperymenty z kolorystyką – nienaturalne zmiany barw scenografii)
129. Tendencje parodystyczne: Człowiek z Tokio Niekonwencjonalnie opowiedziana konwencjonalna gangsterska historia. (eksperymenty z kolorystyką – nienaturalne zmiany barw scenografii)
130. Tendencje parodystyczne: Człowiek z Tokio Niekonwencjonalnie opowiedziana konwencjonalna gangsterska historia. (parodiowanie konwencji gatunkowych – bójka w westernowym saloonie)
131. Tendencje parodystyczne: Człowiek z Tokio Niekonwencjonalnie opowiedziana konwencjonalna gangsterska historia. (parodiowanie konwencji gatunkowych – bójka w westernowym saloonie)
132. Wiatr zmian: Rewanż Rewanż Shima wa moratta Retaliation 1971 reż. Yasuharu Hasabe Nikkatsu
133. Wiatr zmian: Rewanż Jiro opuszcza więzienie po odsiedzeniu ośmioletniego wyroku.
134. Wiatr zmian: Rewanż Hino, brat człowieka, którego zabił Jiro, atakuje go, lecz napastnika powstrzymuje jego partnerka.
135. Wiatr zmian: Rewanż W czasie pobytu Jiro w więzieniu z gangu Ichimonji, do którego należał, pozostali tylko schorowany oyabun i jeden młody członek.
136. Wiatr zmian: Rewanż Oyabun gangu Hazama, który przejął terytorium gangu Ichimonji i opłaca leczenie oyabuna Ichimonji, zleca Jojiemu zadanie.
137. Wiatr zmian: Rewanż Joji wraz z kilkoma ludźmi ma przejąć kontrolę nad miastem Takagawa, gdzie o wpływy walczą tradycyjny gangi Tono i Aoba.
138. Wiatr zmian: Rewanż Ludzie Hazamy namawiają Hino, by na chwilę odpuścił Jojiemu.
139. Wiatr zmian: Rewanż Hino przyłącza się do grupy Jiro, czekając, aż sprawa się zakończy, by mógł go zabić.
140. Wiatr zmian: Rewanż Gang Aoba torturuje i zabija jednego z współpracowników Jiro, ten jednak nawet nie próbuje go uratować.
141. Wiatr zmian: Rewanż Wskutek manipulacji Jiro gangi Tono i Aoba rozpoczynają otwartą wojnę – padają ofiary po obu stronach.
142. Wiatr zmian: Rewanż Tymczasem Jiro nakłania rolników do sprzedaży ziemi lokalnej fabryce i pośredniczy w transakcji – o co od początku toczyła się gra.
143. Wiatr zmian: Rewanż Jiro pokonuje Hino w walce, lecz oszczędza go.
144. Wiatr zmian: Rewanż Gang Hazama nie chce wywiązać się z obietnicy i pozwolić Jiro przejąć kontrolę nad Takagawą.
145. Wiatr zmian: Rewanż Niedobitki ekipy Jiro (w tym Hino) atakują siedzibę gangu Hazama.
146. Wiatr zmian: Rewanż Wzięty na zakładnika oyabun Jiro popełnia samobójstwo.
147. Wiatr zmian: Rewanż Ze starcia z życiem uchodzą tylko Jiro i Hino, którzy stwierdzają, że wszyscy jakuzowie są zdradliwymi draniami.
148. Część 8 Jitsuroku (yakuza) eiga: Demitologizacja jakuzów w kinie lat 70.
149. Rewolucja w yakuza eiga jitsuroku eiga ninkyō eiga
150. Formuła jitsuroku eiga Walki bez honoru i człowieczeństwa (Jingi naki tatakai) 1973, Kinji Fukasaku Tōei  „Autentyczne” filmy o jakuzach (tradycja jitsuroku).  Fabuły często tworzone na podstawie materiałów wspomnieniowych i dziennikarskich.  Akcja osadzona w czasach współczesnych widzowi, lub w okresie powojennym.  Demitologizacja obrazu jakuzy.  Jakuzowie jako postaci brutalne i bezwzględne.  Podkreślanie braku lojalności w świecie jakuzy i iluzoryczności relacji oyabun-kobun.  Główny temat: machinacje jakuzów, walka o wpływy, wojny gangów.  Często zawiłe intrygi (mnogość postaci, wątków).  Brak lub marginalne znaczenie konfliktu giri-ninjō.
151. Narodziny jitsuroku eiga: Uliczny zabijaka Współczesna jakuza: Uliczny zabijaka Gendai yakuza: Hitokiri yota Street Mobster 1972 reż. Kinji Fukasaku Tōei
152. Narodziny jitsuroku eiga: Uliczny zabijaka Naboru Andō (1826-2015)  1952-1958 – szef gangu w Tokio  1958-1964 – pobyt w więzieniu  1965 – pierwsza rola filmowa  1979 – koniec kariery filmowej
153. Narodziny jitsuroku eiga: Uliczny zabijaka Bunta Sugawara jako anty-Takakura Brutalny, porywczy, nieobciążony mitem tradycyjnego jakuzy, ucieleśnienie ninjō.
154. Narodziny jitsuroku eiga: Uliczny zabijaka Isamu gardzi tradycjami jakuzy i szydzi z nich.
155. Część 9 Jakuza w kinie seksploatacji lat 70.
156. Postępujący kryzys japońskiej branży filmowej od lat 60. XX wieku Konkurencja w walce o młodych widzów ze strony pinku eiga. 1958 1960 1969 12 8 3 Liczba odwiedzin w kinach w mln. jenów i per capita 1958 1963 1965 1975 1,127 511 373 170 Nikkatsu przestawia się na produkcję roman poruno. Tōei podkręca śrubę przemocy i erotyki Reakcja branży na przełomie lat 60. i 70.:
157. Czas kobiet: Jaskinia hazardu kocicy Jaskinia hazardu kocicy Toba no mesu neko Gambling Kitten 1965 reż. Kōsaku Yamashita Nikkatsu
158. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Hazardzistka Czerwona Piwonia Hibotan Bakuto Red Peony Gambler 1968 reż. Kōsaku Yamashita Tōei
159. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Junko Fuji (1945-) Seria ośmiu filmów (1968-1972) Córka Kōjiego Shundō, producenta w Tōei i byłego jakuzy.
160. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Oryu przyłapuje jakuzę z gangu Takehana na oszukiwaniu w ich jaskini hazardu.
161. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Oyabun jakuzy na polecenie Oryu zmusza go do formalnych przeprosin.
162. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Oryu ratuje tym samym życie Fujimatsu z gangu Kumatory.
163. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Członkowie gangu Takehana atakują Oryu, ta broni się, z pomocą przychodzi jej Katagiri – kobieta opowiada mu swoją historię.
164. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Ojciec Oryu był oyabunem małego gangu, lecz chciał wychować ją na uczciwą kobietę i wydać za handlarza tkaninami – został jednak zamordowany.
165. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Wuj Oryu przejmuje terytorium jej ojca i jego ludzi, ponieważ „niezależnie od tego, jak jest twarda, kobieta jest tylko kobietą”.
166. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Oryu prosi zmarłego ojca o wybaczenie i mówi mu, że zostanie…
167. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia … mężczyzną – zostaje hazardzistką i szuka mordercy ojca.
168. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Oryu dowiaduje się, że Shin, były członek gangu jej ojca, wpadł w tarapaty.
169. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Shina broni (komiczny) oyabun Kumatora, wdzięczny Oryu za ocalenie życia Fujimatsu.
170. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Tomisaburō Wakayama (1929-1992)
171. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Oryu prosi oyabuna Iwazu o zaniechanie konfrontacji, mówiąc, że w ramach rekompensaty za zniewagę ten może oddać strzały w piwonie na jej tatuażu na ramieniu.
172. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Do akcji wkracza zaprzyjaźniona z Iwazu Otaka z Osaki, która prosi oyabuna, by to ona mogła oddać strzały.
173. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Otaka oddaje strzały do piwonii w ogrodzie, co kończy waśń.
174. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia W Osace Kakurai, były samuraj, jakuza i przyszły kandydat na radnego, chce wplątać Otakę w spekulacje ryżem…
175. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia … ta jednak nie zgadza się, gdyż uważa, że jakuza nie powinni mieszać się do interesów uczciwych ludzi.
176. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Okazuje się, że Kakurai jest przyjacielem Katagiriego, a ponadto… zabójcą ojca Oryu.
177. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Oryu bierze Katagiriego za zabójcę jej ojca, ten zaś nie chce wyznać prawdy.
178. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Kakurai wynajmuje jakuzę, który stracił przez Oryu palec i został przez nią oszpecony w utarczce – ten cały czas myślał o zemści i szkolił się w walce.
179. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Kakurai porywa syna Otaki, by ją szantażować, ta jednak nie ulega.
180. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Shin próbuje odbić syna Otaki, rozpoznaje w Kakuraiu zabójcę ojca Oryu, zostaje dotkliwie raniony, wyjawia Oryu prawdę i umiera.
181. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Oszpecony jakuza atakuje Katagiriego na polecenie Kakuraia.
182. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Oryu i Fujimatsu atakują siedzibę Kakuraia.
183. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Z pomocą przychodzi im Katagiri, który zabija dawnego przyjaciela.
184. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Katagiri umiera wskutek odniesionych ran.
185. Czas kobiet: Hazardzistka Czerwona Piwonia Oryu reaktywuję gang swego ojca i wyrusza w dalszą drogę.
186. Seksploatacja: Seks i furia Seks i furia Furyō anego den: Inoshika o-Chō Sex & Fury 1973 reż. Norifumi Suzuki Tōei
187. Seksploatacja: Seks i furia Ochō w wykonaniu Reiko Ike to postać zgoła odmienna od Oryu.
188. Seksploatacja: Seks i furia Nagi balet śmierci.
189. Seksploatacja: Seks i furia Nagi balet śmierci.
190. Seksploatacja: Seks i furia Nagi balet śmierci.
191. Seksploatacja: Seks i furia Nagi balet śmierci.
192. Seksploatacja: Seks i furia Nagi balet śmierci.
193. Seksploatacja: Seks i furia Nagi balet śmierci.
194. Seksploatacja: Seks i furia Nagi balet śmierci.
195. Seksploatacja: Seks i furia Udział Christiny Lindberg.
196. Seksploatacja: Seks i furia Ochō poszukuje zabójców swojego ojca – detektywa.
197. Seksploatacja: Seks i furia Jedynym jej tropem są trzy tatuaże: dzik, jeleń i motyl.
198. Seksploatacja: Seks i furia Jedynym jej tropem są trzy tatuaże: dzik, jeleń i motyl.
199. Seksploatacja: Seks i furia Jedynym jej tropem są trzy tatuaże: dzik, jeleń i motyl.
200. Seksploatacja: Seks i furia Jedynym jej tropem są trzy tatuaże: dzik, jeleń i motyl.
201. Część 10 Brak matrycy: Jakuza w kinie współczesnym
202. 1989: narodziny produkcyjno-dystrybucyjnej formuły V-Cinema Tatsu Yoshida (producent w Tōei) i idea V-Cinema: Filmy realizowane bezpośrednio na rynek wideo, których nie chciałoby się oglądać na przyśpieszeniu. Większość klientów wypożyczalni stanowili mężczyźni (70% w 1993 roku), przeważnie młodzi, i to pod nich profilowana była produkcja V-Cinema. Trzon produkcji V-Cinema: filmy akcji, filmy gangsterskie, w mniejszym stopniu komedie i filmy erotyczne (plus wszelkie możliwe kombinacje). Niskie budżety (ok. 500 tys. dolarów) i duża swoboda twórcza.
203. Totalna ekstrawagancja: Fudoh: Nowe pokolenie Fudoh: Nowe pokolenie Gokudō sengokushi: Fudō Fudoh: Next Generation 1996 reż. Takashi Miike Excelent Film, GAGA
204. Totalna ekstrawagancja: Fudoh: Nowe pokolenie Przerysowana, wystylizowana przemoc.
205. Totalna ekstrawagancja: Fudoh: Nowe pokolenie Galeria osobliwości.
206. Totalna ekstrawagancja: Fudoh: Nowe pokolenie Konflikt między gangami Niō i Yasha grozi przerodzeniem się w otwartą wojnę gangów.
207. Totalna ekstrawagancja: Fudoh: Nowe pokolenie By udobruchać oyabuna gangu Yasha, Iwao, wysoko postawiony członek gangu Niō, zabija swego starszego syna…
208. Totalna ekstrawagancja: Fudoh: Nowe pokolenie … czego świadkiem jest jego młodszy syn – Riki.
209. Totalna ekstrawagancja: Fudoh: Nowe pokolenie Kilka lat później nastoletni Riki jest gotowy do zemsty.
210. Totalna ekstrawagancja: Fudoh: Nowe pokolenie Po tym, jak gang Rikiego zabija czołowych członków gangu Niō, do akcji wkracza oyabun gangu Yasha.
211. Totalna ekstrawagancja: Fudoh: Nowe pokolenie Gang Rikiego rekrutuje się z dzieci i nastolatków.
212. Totalna ekstrawagancja: Fudoh: Nowe pokolenie Należą do niego m.in. uczennica będąca ekspertką w posługiwaniu się bronią palną…
213. Totalna ekstrawagancja: Fudoh: Nowe pokolenie … gigantyczny motocyklista-repetent…
214. Totalna ekstrawagancja: Fudoh: Nowe pokolenie … i hermafrodytka-stripizerka, eliminująca przeciwników strzałkami wystrzeliwanymi z dmuchawki wkładanej do pochwy.
215. Komiczni jakuzowie: Yakuza Taxi Yakuza Taxi 893 Taxi Yakuza Taxi 1994 reż. Kyoshi Kurosawa Twins
216. Komiczni jakuzowie: Yakuza Taxi Właściciel firmy Tanaka Taxi zostaje zmuszony do spłacenia byłemu jakuzie skradzionych weksli, w przeciwnym razie straci firmę.
217. Komiczni jakuzowie: Yakuza Taxi Tanace obiecuje pomoc znajomy oyabun – jego przyjaciel z dzieciństwa.
218. Komiczni jakuzowie: Yakuza Taxi Jakuzowie zdobywają fałszywe licencje taksówkarskie i rozpoczynają pracę w Tanaka Taxi.
219. Komiczni jakuzowie: Yakuza Taxi Z więzienia z więzienia wychodzi Seiji, który zostaje oddelegowany do opieki nad Tanaka Taxi.
220. Komiczni jakuzowie: Yakuza Taxi Pod nieobecność Tanaki, który dostaje zawału, interes prowadzi jego córka – Kanako.
221. Komiczni jakuzowie: Yakuza Taxi Jakuzowie mają problemy z dostosowaniem się do rygorów pracy taksówkarza.
222. Komiczni jakuzowie: Yakuza Taxi Wobec kłopotów w podtrzymaniu działalności Tanaka Taxi, Kanako decyduje się oddać się wierzycielowi.
223. Komiczni jakuzowie: Yakuza Taxi Jakuzowie porywają wierzyciela, dzięki czemu odzyskują weksle i Kanako.
224. Poważne filmy o jakuzach: Sonatine Sonatine Sonatine Sonatine 1993 reż. Takeshi Kitano Shōchiku
225. Dziękuję za uwagę e-mail: dawid.glownia@gmail.com academia.edu: https://wroc.academia.edu/DawidG%C5%82ownia researchgate.net: https://www.researchgate.net/profile/Dawid_Glownia facebook: https://www.facebook.com/Pan-Optykon-197132843720791/