Από τη θεωρία στην πράξη: η στρατηγική του LIBER για την Ανοικτή Επιστήμη

Το LIBER, η Ένωση Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Βιβλιοθηκών (Ligue des Bibliothèques Européennes de Recherche – Association of European Research Libraries), μία από τις μεγαλύτερες Ενώσεις Βιβλιοθηκών στον κόσμο. Αριθμεί πάνω από 430 βιβλιοθήκες-μέλη από 42 χώρες και από τον Οκτώβριο του 2017 έχει θέσει σε εφαρμογή τη νέα στρατηγική του με θέμα "Research Libraries Powering Sustainable Knowledge in the Digital Age" για την πενταετία 2018-2022. Η στρατηγική αυτή οραματίζεται ένα μέλλον όπου το περιβάλλον των βιβλιοθηκών, των ακαδημαϊκών και ερευνητικών ιδρυμάτων και της επιστημονικής επικοινωνίας θα έχει υποστεί το 2022 σημαντικές και ουσιώδεις αλλαγές. Η ομιλία θα παρουσιάσει τη νέα αυτή στρατηγική περίοδο της Ένωσης, θα εστιάσει στις επιδράσεις που επιθυμεί να επιφέρει στην Ανοικτή Επιστήμη και στις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν οι βιβλιοθήκες αναφορικά με τις συλλογές, τις υπηρεσίες και το προσωπικό τους και θα αναδείξει τομείς ενδιαφέροντος των Οικονομικών Βιβλιοθηκών.

Transcript

1. Από τη θεωρία στην πράξη: η στρατηγική του LIBER για την Ανοικτή Επιστήμη Γιάννης Τσάκωνας Αναπληρωτής Προϊστάμενος, Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης, Πανεπιστήμιο Πατρών Μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου του LIBER 2η Επιστημονική Ημερίδα ΔΙ.Ο.ΒΙ. «Οικονομικές βιβλιοθήκες: δεξαμενές πληροφόρησης & κατάρτισης» Τετάρτη, 6 Ιουνίου 2018
2. Σχετικά με το LIBER Embracing Open Science is critical if we are to make science more collaborative, reproducible, transparent and impactful. LIBER Open Science Roadmap
3. Το μεγαλύτερο δίκτυο ερευνητικών βιβλιοθηκών στην Ευρώπη • Ιδρύθηκε το 1971. • Έχει την έδρα του στη Χάγη • 440+ Βιβλιοθήκες • Ακαδημαϊκές, εθνικές και ειδικές βιβλιοθήκες
4. Η ομάδα του LIBER 13 Μέλη Εκτελεστικού Συμβουλίου 3 Σύμβουλοι 10 Διοικητικοί 140+ εθελοντές Εθελοντές στις Επιτροπές Συντονισμού και στις Ομάδες Εργασίας
5. Στόχος Θελουμε οι βιβλιοθήκες μας να υποστηρίζουν υψηλού επιπέδου έρευνα • Συνεργατική • Διασυνοριακή • Διεπιστημονική • Με εντατική χρήση δεδομενων • Ανοικτή Our Values are Collaboration & Inclusivity
6. Προηγούμενες περίοδοι • 2013-2017
 Reinventing the Library for the Future • 2010-2012
 Making the Case for European Research Libraries
7. Επίκεντρο • Στο επίκεντρο είναι η Ανοικτή Επιστήμη. • Η Ανοικτή Επιστήμη είναι μια επιστήμη σε διάλογο. • Η Ανοικτή Επιστήμη προϋποθέτει την Ανοικτή Πρόσβαση για εκφραστεί, αλλά χρειάζεται κι άλλους μετασχηματισμούς πριν φτάσει σε αυτό το σημείο.
8. Όραμα το ερευνητικό πεδίο το 2022 • Η Ανοικτή Πρόσβαση είναι η κύρια μορφή δημοσίευσης. • Τα ερευνητικά δεδομένα είναι Findable, Accessible, Interoperable & Reusable (FAIR). • Οι ψηφιακές δεξιότητες υποστηρίζουν έναν ανοικτό και διάφανο κύκλο ζωής έρευνας. • Οι ερευνητικές υποδομές είναι συμμετοχικές, κλιμακούμενες, και προσαρμόσιμες στις ανάγκες των διαφορετικών πεδίων. • Η αυριανή πολιτιστική κληρονομία θα οικοδομηθεί στη σημερινή ψηφιακή πληροφορία.
9. The vision will be achieved by • thinking strategically • networking to transfer knowledge and bridge the gaps • training to empower the human assets of our libraries • advocating for the good causes we serve Actions Αλλαγές • Οι βιβλιοθήκες ως Κέντρο για ψηφιακές υπηρεσίες και δεξιότητες. • Οι βιβλιοθήκες ως Πλατφόρμα για την καινοτόμο επιστημονική επικοινωνία. • Οι βιβλιοθήκες ως Συμμέτοχοι στις ερευνητικές υποδομές.
10. • Πρέπει να είναι κοινό για όλες τις ερευνητικές βιβλιοθήκες. • Θα πρέπει να είναι βιώσιμο, οικονομικά και λειτουργικά. • Θα σημειωθούν επιπτώσεις στις δεξιότητες τόσο του προσωπικού των βιβλιοθηκών, όσο και της κοινότητας. • Νέες υπηρεσίες και ροές εργασίες θα απευθύνονται και θα διέπουν όλες τις φάσεις ενός σύγχρονου τρόπου έρευνας. • Οι τεχνολογίες βιβλιοθηκών θα είναι εξίσου ανοικτές και κλιμακούμενες για να 
 καλυπτουν ετερόκλιτες ανάγκες. Μέλλον το πεδίο των ερευνητικών βιβλιοθηκών το 2022
11. Στρατηγική Εφαρμογή Θεωρία Πράξη
12. Εργαλεία Επικοινωνία & αρωγή • Αντιπροσωπεύουμε τις ερευνητικές βιβλιοθήκες σε εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς. • Εργαζόμαστε με την ΕΕ για να συμπεριλαμβάνει τα θέματα των ερευνητικών βιβλιοθηκών ψηλά στην ατζέντα της. • Προετοιμάζουμε έγγραφα δεδομένων και παρουσιάζουμε τις θέσεις μας σε όλους τους συναφείς εταίρους. • Συμμετέχουμε σε όλες τις εκδηλώσεις, κεντρικές και περιφερειακές, και επικοινωνούμε διαρκώς με τους κύριους εταίρους διαμόρφωσης πολιτικών.
13. Εργαλεία Διεθνή έργα • Συμμετέχουμε σε ευρωπαϊκά και διεθνή έργα ώστε να γίνεται η δουλειά του LIBER πιο ορατή και προβεβλημένη. • Επιλέγουμε προσεκτικά τα έργα μας, ώστε να ευθυγραμμίζονται με τη στρατηγική μας.
14. Εργαλεία Ηγεσία & ικανότητες (image by Clementine Baude, CC BY) • Καλλιεργούμε μια νέα φιλοσοφία ανάπτυξης υπηρεσιών και τις ενσωματώνουμε στις ερευνητικές διαδικασίες. • Μετασχηματίζουμε τις ψηφιακές δεξιότητες του προσωπικού και των ερευνητών μας. • Παρέχουμε πρακτικές οδηγίες για διάφορα ζητήματα της Ανοικτής Επιστήμης.
15. Εργαλεία Ανάπτυξη πολιτικών • Αναπτύσσουμε πολιτικές που συμπυκνώνουν τις πρακτικές ανά τις βιβλιοθήκες-μέλη. • Δημοσιεύουμε και μοιραζόμαστε τις βέλτιστες πρακτικές σε διάφορα ζητήματα ώστε να βοηθήσουμε όλα τα μέλη μας να τις καλλιεργήσουν.
16. Εργαλεία Συντονισμός & εναρμόνιση • Δικτυωνόμαστε όχι μόνο με τις ερευνητικές βιβλιοθήκες της Ευρώπης, αλλά και με βιβλιοθήκες και ενώσεις ανά τον κόσμο. • Συντονίζουμε τις δράσεις μας και εναρμονίζουμε τις πρακτικές μας για καλύτερα αποτελέσματα.
17. • Η υλοποίηση της στρατηγικής αυτής είναι βασίζεται σε έναν προγραμματισμό δράσεων. • Η πορεία προς την Ανοικτή Επιστήμη απαιτεί τη συνειδητοποίηση της αλλαγής και του μετασχηματισμού. • Η αλλαγή καθοδηγείται από οργανωσιακές αξίες και αρχές. • Η πρόοδος διαφέρει, ανάλογα τις χώρες, τα επιστημονικά πεδία και τα ιδρύματα. Συμπεράσματα Scholarly Publishing FAIR Data Research Infrastructures & EOSC Metrics & Rewards Open Science Skills Research Integrity Citizen Science LIBER Open Science Roadmap
18. • Ενθαρρύνετε την ανάπτυξη πολιτικών Ανοικτής Επιστήμης στο ιδρυμά σας. • Πιέστε για την θέσπιση κατάλληλης εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας. • Διαδόστε τα οφέλη και τις αρχές της Ανοικτής Επιστήμης στην κοινοτητά μέσα από το ίδιο το έργο σας. • Υποστηρίξτε πρωτοβουλίες και υπογράψτε διακηρύξεις. • Αναπτύξτε εκπαιδευτικά προγράμματα. • Υιοθετήστε τεχνολογικές λύσεις που προωθούν την Ανοικτή Επιστήμη. • Συνεργαστείτε για τη διάδοση και
 θεμελίωση καλών πρακτικών. Προτάσεις ...all libraries can do something and any step - no matter how small - is a step in the right direction. It is no longer a question of if but how. LIBER Open Science Roadmap
19. Ευχαριστώ! Ερωτήσεις; Twitter @libereurope | Web www.libereurope.eu Twitter @gtsakonas