Η έννοια και οι πρακτικές της ιδιωτικότητας στις βιβλιοθήκες

Παρουσίαση στην εκδήλωση "CSI-COP - Citizen Scientists Investigating Cookies and App GDPR compliance" Stakeholder Event, στο Πολιτιστικό Κέντρο "Μελίνα", το Σάββατο 1 Απριλίου 2023.

Transcript

1. Η έννοια και οι πρακτικές της ιδιωτικότητας στις βιβλιοθήκες Γιάννης Τσάκωνας Προϊστάμενος Βιβλιοθήκης & Κέντρου Πληροφόρησης Παν. Πατρών Αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκής Ένωσης Ερευνητικών Βιβλιοθηκών gtsak@upatras.gr / @gtsakonas
2. Σκοποί / Όψεις / Περιβάλλον ⁻ Απόκρυψη ⁻ Ανωνυμοποίηση ⁻ Απομόνωση ⁻ Πληροφορίας ⁻ Σώματος ⁻ Επικοινωνιών ⁻ Χώρου ⁻ Φυσικό χώρο ⁻ Ψηφιακό χώρο ⁻ Ατομικό ⁻ Διαμοιραζόμενο Σεβασμός στην προσωπικότητα του κάθε χρήστη ξεχωριστά, αλλά και όλης της κοινότητας, και ισορροπία για την ασφάλεια όλων.
3. Δεδομένα σε βιβλιοθήκες Λειτουργίας ⁻ Πιστοποίηση συναλλαγών (μητρώα) ⁻ Κυκλοφορία υλικού ⁻ Εκδηλώσεις/Παρουσία ⁻ Καταγραφή κίνησης Ερευνητικού περιεχομένου ⁻ Κείμενα/Εργασίες ⁻ Ερευνητικά δεδομένα Υπηρεσίες τρίτων ⁻ Βάσεις δεδομένων, εργαλεία έρευνας, κλπ
4. Αρχές ❛ Library and information services should reject electronic surveillance and any type of illegitimate monitoring or collection of users’ personal data or information behaviour that would compromise their privacy and affect their rights to seek, receive and impart information. They should take measures to limit collection of personal information about their users and the services that they use. IFLA Statement on Privacy in the Library Environment
5. Έννομα συμφέροντα ⁻ Σε περιπτώσεις που η συνεργασία με τις αρχές για παροχή στοιχείων είναι αναπόφευκτη, αυτό θα πρέπει να εδράζεται στις αρχές της νομιμότητας, της αναλογικότητας και της αρμόδιας δικαιοδοσίας. ⁻ Όπου παγιώνονται καταστάσεις ελεγχόμενης ιδιωτικότητας, θα πρέπει να υπάρχει διαφάνεια ως προς το εύρος της και ενημέρωση του χρήστη. Jessamyn West, 2005 https:/ /flic.kr/p/2qTGr
6. Ερευνητικά δεδομένα ⁻ Στις ακαδημαϊκές/ερευνητικές βιβλιοθήκες, που συμμετέχουν στη διαφύλαξη και προβολή του ερευνητικού έργου, οφείλεται η δέουσα προσοχή στη διάθεση δεδομένων. ⁻ Λαμβάνονται μέτρα ανωνυμοποίησης, ψευδονυμοποίησης, εξαίρεσης των δεδομένων. ⁻ Συμπληρώνονται από μέτρα ενημέρωσης για τους σκοπούς και κατάρτισης στα σχετικά εργαλεία.
7. Πλατφόρμες ⁻ Στο πλαίσιο της χρήσης συστημάτων τρίτων, οφείλεται η ενημέρωση των χρηστών ως προς πιθανούς κινδύνους. ⁻ Συχνά παρέχεται πρόσβαση σε δεδομένα χρηστών δίχως την έγκαιρη γνώση και συναίνεση τους, συλλέγονται και τηρούνται δεδομένα που δεν δικαιολογούνται από τους αναφερόμενους σκοπούς και παρατηρούνται φαινόμενα μειωμένης ανταπόκρισης (π.χ. μη αυτοματοποιημένης) σε αιτήματα διαγραφής/απόσυρσης. ❛ …during one day (sorry, night!), at 3:20am, within a single minute, one of us “signed up” to no fewer than 50 newsletters at the same time – nearly all unrelated to our academic discipline. (Eiko Fried, https:/ /bit.ly/40TYNNN)
8. Συμπερασματικά ⁻ Η αποδεδειγμένη μέριμνα για την ιδιωτικότητα διαφυλάσσει την εμπιστοσύνη, έννοια συνυφασμένη με τις βιβλιοθήκες. ⁻ Η μέριμνα οφείλει να διατρέχει: ⁻ Ανθρώπους ⁻ Διαδικασίες ⁻ Τεχνολογίες Η διαφύλαξη δημοκρατικών αρχών και η προστασία δικαιωμάτων είναι καθήκον των βιβλιοθηκών. ❛ Values of academic sovereignty, Copyright, Diversity, Equity, and Inclusivity (DEI), European solidarity, integrity and transparency, privacy and user rights, and sustainability. LIBER Strategy 2023-2027 https:/ /bit.ly/40iSS4D
9. Ευχαριστώ για την προσοχή σας