Chaotic Dimensions of Quantum Paradigm

Kuantumcu Paradigmanın Kaotik Boyutları Dr. H. Kemal İlter Genç ve
Yaratıcı Bilim: Akademik Farkındalık Seminerleri Eleştirel Düşünme ve Davranış Araştırmaları Laboratuvarı

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 2 Newton – Işığın Parçacık Teorisi

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 3 Parçacık Pozisyon x Momentum p = mv

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 4 Dalga dalga tepesi dalga çukuru

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 5 Dalga - Parçacık Parçacık, -uzayda yer kaplar, kütle
gibi kesin fiziksel özellikleri vardır -çarpışır ve seker Dalga, -birçok dalga boyuna yayılarak uzayda yer alır, sürekli aralıkta genliği vardır -çakışır ve birbirinin üzerinden geçer

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 6 Kırınım

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 7 Girişim

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 8 Kara Kütle Radyasyonu Kara kütle, üzerine düşen bütün
radrasyonu soğurur Bütün sıcak kütleler frekans spektrumunda ışınım yapar Spektrum frekansa ve sıcaklığa bağlıdır

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 9 Planck’ın Kuantum Önermesi (1900) Radyasyon enerjisi ancak “quanta”lar
tarafından emilir. E = hf Planck’s Constant: h = 6.63 x 10-34 Joule sec (Joule = kg m2 / sec2)

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 10 Ayrı Enerji Paketleri hf enerjili paket

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 11 Einstein’ın Açıklaması (1905) Işık, foton adı verilen parçacıklardan
oluşur. Her foton E=hf kadar enerjiye sahiptir.

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 12 Foton İçin Kanıtlar Kırmızı ışık: halojen-gümüş Ultraviole ışık:
Görülür ışık Renkler

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 13 Çift-Yarık Deneyi ışığın dalga özelliğini göstermek için

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 14 Çift-Yarık Deneyi Makineli tüfek ile

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 15 Çift-Yarık Deneyi Elektron tabancası ile

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 16 Elektronların Girişim Paterni Ekranın belirli bir noktasına ulaşan
bir elektronun olasılığı hesaplanabilir mi?

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 17 Elektronların dalga yerine parçacık gibi hareket etmesi Çift-Yarık
Deneyi Elektron tabancası ve dedektör ile

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 18 Klasik Mekaniğin Determinizmi Evrendeki bütün parçacıkların pozisyonları tahmin
edilebilir ve hızları belirli bir doğrulukla ölçülebilir Gelecekte ya da geçmişte, her parçacığın hareketini tahmin etmek mümkündür Gözlemci objektif ve pasiftir Fiziksel olaylar, gözlemcinin olup olmaması ile ilgili değildir Objektif gerçeklik

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 19 Kuantum Mekaniği Gözlemci objektif ve pasif değildir Gözlem
hareketi fiziksel sistemi geri dönülmez biçimde değiştirmektedir Subjektif gerçeklik

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 20 Werner Heisenberg Çok küçük parçacıklar dünyasında, herhangi bir
parçacıkla etkileşimde bulunmadan o parçacıkla ilgili ölçüm yapılamaz Bu, sonucun kaçınılmaz olarak belirsiz olacağı anlamına gelmektedir Bütün özellikler hiçbir zaman tam olarak ölçülemez

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 21 Önce ... elektron foton

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 22 Sonra ... son durum başlangıç durumu belirsizlik

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 23 Heisenberg’den dersler Mükemmel olarak tahmin edilebilir bir evren
fikri doğru değildir İdeal, objektif bir gözlemci diye bir şey yoktur

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 24 Schrödinger’in Kedisi

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 25 Maddenin Dalga-gibi Davranışı

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 26 Elektron Girişimi X-ışınları elektronlar Elektronların X-ışınları ile benzer
dalga boylarından dolayı paternler benzerdir.

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 27 SEM Fotoğrafları

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 28 Proton Işını Mikromakinesi

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 29 Niels Bohr: “Kuantum teorisi ile şok olmayan biri
onu anlamamış demektir.” Richard Feynman: “… Şunu rahatlıkla söyleyebilirim ki, kuantum mekaniğini hiç kimse anlamadı.”

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 30 Kuantum Mekaniğinin Kullanım Alanları Lazerler Süperakışkanlar Süperiletkenler Bose-Einstein
yoğunluğu Gelecek teknolojiler?

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 31 Disiplinlerarası Yaklaşım (Interdisciplinarity) İki ya da daha fazla
alandaki bilim insanlarının ortak bir amacı gerçekleştirmek için birarada çalışmasını sağlayan akademik paylaşım türü

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 32 Çokdisiplinli Yaklaşım (Multidisciplinarity)

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 33 Örnekler Atmosferik elektirik çalışmaları Biyojeokimya Jeobiyoloji Biyomedikal mühendislik
Biyomedikal informatik Bilişsel bilim Karşılaştırmalı nöropsikoloji Sayısal nörobilim Nöro sibernetik Nörobilim Etnik çalışmaları İslam çalışmaları Cinsiyet çalışmaları Erkek çalışmaları Kadın çalışmaları Kültür çalışmaları Holistik bilim İnsan merkezli bilgi-işlem Matematiksel biyoloji Medya çalışmaları Disiplinlerarası Fizik Yapay zeka Yapay yaşam Biyoinformatik Sayısal dilbilim Sibernetik Matematiksel fizik Sistem teorisi

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 34 Sibernetik Karar teorisi Oyun teorisi Bilgi teorisi Semiyotik
Yönetsel sibernetik Mühendislik sibernetiği Medikal sibernetik Biyolojik sibernetik Biyomedikal sibernetik Uygulamalı sibernetik Antroposibernetik Mikroantroposibernetik (Psikosibernetik) Makroantrosibernetik (Sosyosibernetik)

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 35 Neden? 1. Yaratıcı ataklar 2. Aynı disiplin içinde
hataların gözardı edilmesi 3. Entelektüel, sosyal ve pratik problemler 4. Bilginin bütünleşmesi 5. Daha az zamanda daha fazla bilgi

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 36 Disiplinlerarası entegrasyon derecesi 1. Biraraya gelen disiplin sayısı
2. Disiplinler arasındaki benzerlik düzeyi 3. Yenilik kombinasyonu 4. Entegrasyon derecesi

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 37 Duvar Enformatik Nöropsikoloji Nöroenformatik

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 38 Bağlam 1. Disiplinlerarası bilgi 2. Disiplinlerarası araştırma 3.
Disiplinlerarası eğitim 4. Disiplinlerarası yaklaşım teorisi

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 39 Disiplinlerarası Bilim İnsanı İçin Öneriler * Arkadaşları uygun
seçmek, diğerlerini desteklemek * Erken başlamak ve bilgiyi aramak * Geribildirim almak * Bir disiplin içinde saygıyı aramak * Çalışmanın önemini açıklamak Her fırsatta süreci etkilemek * Eleştiri mesajlarına, mektuplarına ve raporlarına etkin ve anlayışlı cevap vermek * İyi ilişkiler oluşturmak * Olumsuz olmamak * Dosya hakkında düşünmek

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 40 Problemler Disiplin Bilimsel Kolay değerlenir Geleneksel Disiplinlerarası Daha
az bilimsel Zor değerlenir Yenilikçi

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 41 Alan Sokal "Transgressing the Boundaries: Toward a Transformative
Hermeneutics of Quantum Gravity" Social Text #46/47, s. 217-252 (bahar/yaz 1996). "A Physicist Experiments with Cultural Studies" Lingua Franca, Mayıs/Haziran 1996, s. 62-64.

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 42 9th World Multi-Conference on Systemics, Cybernetics and Informatics
Harnessing Byzantine Fault Tolerance Using Classical Theory Dr. Thaddeus Westerson, Institute for Human Understanding (Max Krohn) Synthesizing Checksums and Lambda Calculus using Jog Dr. Mark Zarqawi, American Freedom University (Jeremy Stribling) On the Study of the Ethernet Franz T. Shenkrishnan, PhD, Network Analysis Laboratories (Dan Aguayo) 9th World Multi-Conference on Systemics, Cybernetics and Informatics (WMSCI 2005), Orlando, Florida, Temmuz 10-13, 2005.

http://www.baskent.edu.tr/~kilter 43 Bilim nereye gidiyor? Bilim ve teknoloji arasındaki sınırın
bulanıklaşması Temel ve uygulamalı bilimler arasındaki ayrımın bulanıklaşması Akademisyenler ve üniversiteler tarafından dikkate alınmayan disiplinlerarası yaklaşımın öneminin artması Bilimde atama ve yükseltilmenin hızlı bir şekilde değişmesi, genişlemesi ve çeşitlenmesi Temel ve uygulamalı araştırmanın küreselleşmesinin hızlı bir şekilde gelişmesi Dış kaynak kullanımının artan bir şekilde olağan hale gelmesi İngilizcenin evrensel bilim dili olması Fiziksel bilimleri hala çok popüler olması, biyolojik bilimler ona yetişiyor olması, genetik, medikal ve beyin araştırmalarının gelişiyor olması Fiziksel ve biyolojik bilimleri, telekomünikasyonda, bilgisayarlarda ve bilgi teknolojilerindeki gelişmeler nedeniyle ön plana çıkması Çevreciler ve çevre hareketi için ekolojinin mantıksal bilim temeline oturuyor olması Halk tarafından sahip olunan bilimsel bilginin acınacak şekilde zayıf ve güvenilmez olması Özel sektör tarafından desteklenen temel araştırmaların başarısız olması Amatörlerin geleneksel bilimle iki türlü etkileşiminin oluşması Ortaya çıkan sonuçların devlet ve sektör tarafından acilen faaliyete geçirilmesi

Kuantumcu Paradigmanın Kaotik Boyutları Teşekkürler Genç ve Yaratıcı Bilim: Akademik
Farkındalık Seminerleri Eleştirel Düşünme ve Davranış Araştırmaları Laboratuvarı

Chaotic Dimensions of Quantum Paradigm

Chaotic Dimensions of Quantum Paradigm

More Decks by H. Kemal İlter

Other Decks in Education

Featured

Transcript