PMNM trong các cơ quan nhà nước: Hiện trạng ứng dụng và định hướng phát triển
Bài trình bày của Ô. Nguyễn Thanh Tuyên, Phó Vụ trưởng Vụ CNTT - Bộ Thông tin và Truyền thông trong khuôn khổ chương trình HỘI THẢO ỨNG DỤNG VÀ PHÁT TRIỂN PHẦN MỀM NGUỒN MỞ 2013 (Tại điểm cầu Hà Nội).
NGUỒN MỞ 2013 PHẦN MỀM NGUỒN MỞ TRONG CÁC CƠ QUAN NHÀ NƯỚC: HIỆN TRẠNG ỨNG DỤNG VÀ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN Hà Nội - Đà Nẵng, ngày 26 tháng 4 năm 2013 Nguyễn Thanh Tuyên, Phó Vụ trưởng Vụ Công nghệ thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông
duyệt Dự án tổng thể “Ứng dụng và phát triển PMNM ở Việt Nam giai đoạn 2004-2008”. ➢ Quyết định 169/2006/QĐ-TTg và 223/2006/QĐ-TTg về việc đầu tư, mua sắm các sản phẩm công nghệ thông tin của các cơ quan, tổ chức sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước. CHÍNH SÁCH PMNM ĐÃ BAN HÀNH
về Chương trình phát triển công nghiệp phần mềm và Chương trình phát triển công nghiệp nội dung số Việt Nam. ➢ Quyết định số 112/QĐ-TTg ngày 20/01/2012 về việc hỗ trợ kinh phí cho một số địa phương xây dựng các giải pháp phần mềm nguồn mở CHÍNH SÁCH PMNM ĐÃ BAN HÀNH
41/2009/TT-BTTTT ban hành danh mục PMNM đáp ứng yêu cầu sử dụng trong CQNN. • Thông tư 19/2011/TT-BTTTT quy định sử dụng định dạng tài liệu mở ODF trong cơ quan nhà nước TT Loại Sản phẩm 1. Phần mềm văn phòng – OpenOffice phiên bản 2.4 trở về sau 2. Phần mềm thư điện tử máy trạm – Mozilla Thunderbird 3. Phần mềm trình duyệt Web – Mozilla Firefox 4. Phần mềm bộ gõ tiếng Việt – Unikey 5. Phần mềm Hệ điều hành – Hệ điều hành máy trạm Ubuntu phiên bản 8.10 trở về sau 6. Hệ quản trị cơ sở dữ liệu a) Hệ quản trị cơ sở dữ liệu PostgreSQL phiên bản 8.3 trở về sau b) Hệ quản trị cơ sở dữ liệu MySQL phiên bản 5.1 trở về sau 7. Phần mềm thư điện tử máy chủ (Messaging Server) a) Phần mềm thư điện tử máy chủ SendMail phiên bản 8.13 trở về sau b) Phần mềm thư điện tử máy chủ Postfix phiên bản 2.5 trở về sau 8. Hệ quản trị nội dung (Content Management System) a) Hệ thống quản trị nội dung Alfresco phiên bản 3.0 trở về sau b) Hệ thống quản trị nội dung Drupal phiên bản 6.10 trở về sau c) Hệ thống quản trị nội dung Joomla phiên bản 1.5.9 trở về sau 9. Hệ thống cổng thông tin điện tử (ePortal) – Liferay phiên bản 4.0 trở về sau
ỨNG DỤNG NHIỀU HƠN ➢ Quyết định 50/2009/QĐ-TTg ngày 3/4/2009 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy chế quản lý Chương trình CNPM&NDS cùng với Chỉ thị 07/2008/CT-BTTTT của Bộ TTTT đã tạo ra sự thay đổi lớn cho PMNM: Với sự hỗ trợ kinh phí từ TW, cùng với nỗ lực của địa phương, kết quả ứng dụng PMNM đã có chuyển biến rõ rệt: ➢ Nâng cao nhận thức ➢ Tạo nguồn nhân lực ➢ Ứng dụng thông dụng trên máy trạm ➢ Ứng dụng các giải pháp PMNM trên máy chủ
PHƯƠNG ➢ Hầu hết các địa phương đều Sử dụng nguồn kinh phí hỗ trợ từ Ngân sách TW để tổ chức đào tạo sử dụng PMNM: Tổng số: 7.356 lượt người. Điển hình: Ninh Thuận - 1200 lượt người, Lai Châu - 1180, Bắc Giang - 698, Cần Thơ - 400, Trà Vinh - 375; Long An – 360 ➢ Cài đặt PMNM, tính đến 2011: ➢ 21/46 địa phương đã OpenOffice và Ubuntu tại ít nhất 1 đơn vị. ➢ Điển hình: Bắc Giang - 16 đơn vị, 50% máy tính tại UBND tỉnh. Đồng Nai - 48 đơn vị, 51/240 máy chủ đã cài PMNM, 2917/5120 máy trạm đã cài PMNM... ➢ Một số điển hình về ứng dụng PMNM như: Bắc Giang, Quảng Nam, TP.HCM, Đà Nẵng, Bình Định, Vĩnh Long, Yên Bái, ...
ĐỂ ĐÁP ỨNG SỬ DỤNG ➢ Trước sự quan tâm của thị trường CQNN, PMNM và các dịch vụ đi kèm cũng được phát triển mạnh hơn: ➢ Sản phẩm tốt hơn, dễ sử dụng hơn ➢ Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ PMNM ngày càng nhiều hơn, mạnh hơn ➢ Cộng đồng hỗ trợ PMNM lớn mạnh hơn, đặc biệt với sự thành lập và phát triển ngày càng mở rộng của Câu lạc bộ phần mềm tự do nguồn mở VFOSSA
QUYỀN ĐIỆN TỬ ➢ Năm 2012 đánh dấu một mốc mới đối với PMNM: Thực hiện Quyết định 112/QĐ-TTg ngày 20/01/2012 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Thông tin và Truyền thông đã phối hợp với một số địa phương đặt hàng xây dựng 07 sản phẩm phần mềm nguồn mở là các ứng dụng cơ bản để xây dựng chính quyền điện tử tại địa phương. ➢ 07 sản phẩm phần mềm nguồn mở được xây dựng ➢ 07 địa phương đã triển khai thử nghiệm thành công
QUYỀN ĐIỆN TỬ ➢ Mỗi sản phẩm PMNM được hoàn thành gồm những thành phần sau: – Phần mềm (bản cài đặt), Cơ sở dữ liệu, Tài liệu hướng dẫn cài đặt và Tài liệu hướng dẫn sử dụng. – Mã nguồn và Tài liệu thiết kế. ➢ Tất cả các sản phẩm này đã được các Sở TTTT của địa phương thụ hưởng chạy thử, đánh giá và nghiệm thu đạt yêu cầu theo quy định tại các văn bản của Bộ ban hành và yêu cầu của địa phương thụ hưởng.
QUYỀN ĐIỆN TỬ ➢ Nhằm hoàn thiện, chuyển giao sản phẩm cho các địa phương khác sử dụng, Bộ Thông tin và Truyền thông đang lấy ý kiến góp ý trên cổng thông tin điện tử của Bộ TTTT: mic.gov.vn ➢ Các tổ chức, cá nhân tải về, cài đặt, thử nghiệm, xem xét đánh giá và góp ý, đề xuất hoàn thiện sản phẩm, thời hạn đến hết tháng 5/2013.
CÁC QUẬN, HUYỆN Địa phương đã triển khai thử nghiệm: tỉnh Yên Bái. Đơn vị phát triển sản phẩm: Liên danh Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Công nghệ Tâm Việt và Công ty Cổ phần phát triển Công nghệ và Ứng dụng ITS. Địa chỉ phần mềm chạy thử: http://demo.e-par.vn (tài khoản: tp, mật khẩu: 123456)
CÁC SỞ, NGÀNH Địa phương đã triển khai thử nghiệm: tỉnh Nghệ An. Đơn vị phát triển sản phẩm: Liên danh Công ty Cổ phần Công nghệ Tâm Hợp Nhất và Trung tâm Công nghệ TTTT Nghệ An. Địa chỉ phần mềm chạy thử: http://motcua.unispace .vn/ (Tài khoản: haopn, mật khẩu: 123456)
NGUỒN MỞ CHO CÁC SỞ, NGÀNH Địa phương đã triển khai thử nghiệm: tỉnh Bắc Giang. Đơn vị phát triển sản phẩm: Trung tâm CNTT và TT Bắc Giang. Địa chỉ phần mềm chạy thử: http://demo.qlvb.bgo.v n/ (Tài khoản: quantri, mật khẩu: 1)
Thọ. Đơn vị phát triển sản phẩm: Trung tâm CNTT-TT Tây Bắc- Phú Thọ. Địa chỉ phần mềm chạy thử: http://qlvb.phutho.g ov.vn/QLVB/login/in dex/ (tài khoản: vanthu mật khẩu:123456) PHẦN MỀM QUẢN LÝ VĂN BẢN VÀ ĐIỀU HÀNH NGUỒN MỞ CHO CÁC QUẬN, HUYỆN
Yên. Đơn vị phát triển sản phẩm: Công ty cổ phần giải pháp tích hợp mở (inetSolution). Địa chỉ phần mềm chạy thử: http://mail.phuyen.gov .vn/ PHẦN MỀM THƯ ĐIỆN TỬ ĐA CẤP NGUỒN MỞ
Dương. Đơn vị phát triển sản phẩm: Nhà thầu Liên danh Trung tâm Công nghệ TTTT-Công ty TNHH Giải pháp phần mềm trí Tuệ Việt. Địa chỉ phần mềm chạy thử: http://mail.haiduong.g ov.vn/ PHẦN MỀM THƯ ĐIỆN TỬ CẤP TỈNH NGUỒN MỞ
Nam. Đơn vị phát triển sản phẩm: Công ty cổ phần phần mềm Việt (Vietsoftware). Địa chỉ phần mềm chạy thử: http://118.70.182.169:8 088/ PHẦN MỀM CỔNG THÔNG TIN ĐIỆN TỬ NGUỒN MỞ
PHÁT TRIỂN PMNM ➢ Ngày 08/11/2012, Văn phòng Chính phủ có công văn số 371/TB-VPCP thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân - Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về công nghệ thông tin tại phiên họp Quý III năm 2012 của Ban Chỉ đạo quốc gia về CNTT, theo đó giao Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ và các cơ quan liên quan tham mưu, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị đẩy mạnh ứng dụng và phát triển phần mềm nguồn mở trong cơ quan, doanh nghiệp nhà nước từ Trung ương tới địa phương giai đoạn 2013-2015.
➢ Hoàn thiện môi trường chính sách ➢ Ưu tiên bố trí kinh phí cho PMNM ➢ Nâng cao nhận thức về PMNM ➢ Hỗ trợ thúc đẩy phát triển, hoàn thiện sản phẩm PMNM ➢ Thúc đẩy ứng dụng PMNM trong cơ quan nhà nước, trong các cơ sở giáo dục, các trung tâm nghiên cứu ➢ Hình thành và duy trì đội ngũ nhân lực ứng dụng và phát triển PMNM ➢ Hình thành và phát triển cộng đồng PMNM lớn mạnh ➢ Hình thành và phát triển các doanh nghiệp mạnh về PMNM
CHÍNH PHỦ VỀ ĐẨY MẠNH ỨNG DỤNG VÀ PHÁT TRIỂN PMNM ➢ Để từng bước thực hiện mục tiêu đẩy mạnh ứng dụng và phát triển PMNM, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Bộ, ngành liên quan đang xây dựng và đã gửi lấy ý kiến các bộ, ngành, địa phương về: “ Dự thảo Chỉ thị của Thủ tướng CP về đẩy mạnh ứng dụng và phát triển phần mềm nguồn mở trong các cơ quan, doanh nghiệp nhà nước ”
Chỉ thị gồm 4 phần chính: ➢ Phần 1: Mục tiêu Tăng cường sử dụng PMNM trong hoạt động của các cơ quan nhà nước như là một trong những giải pháp hiệu quả để tiếp cận và làm chủ những công nghệ mới trong lĩnh vực công nghệ thông tin, an toàn thông tin, cho phép vừa thực thi quyền sở hữu trí tuệ về phần mềm mà vẫn giảm được chi phí mua sắm phần mềm, tránh phụ thuộc vào các tập đoàn độc quyền, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp phần mềm trong nước
Phần 2: Trách nhiệm các Bộ, ngành, địa phương trong việc thúc đẩy ứng dụng và phát triển PMNM: ➢ Chỉ đạo các cơ quan chức năng trực thuộc nghiêm túc thực hiện một số quy định nhằm tăng cường ứng dụng PMNM và phần mềm có bản quyền: ➢ Đẩy mạnh việc tổ chức triển khai sử dụng PMNM và phần mềm nguồn đóng có bản quyền. ➢ Chú trọng việc đào tạo và hình thành nguồn nhân lực cho ứng dụng và phát triển PMNM. ➢ Bảo đảm kinh phí cho ứng dụng, phát triển và đào tạo nhân lực PMNM tại địa phương. ➢ Bảo đảm kinh phí cho ứng dụng, phát triển và đào tạo nhân lực PMNM tại các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ. ➢ Tăng cường thanh tra, kiểm tra, xây dựng và ban hành các quy định chế tài để đẩy mạnh ứng dụng PMNM và phần mềm có bản quyền. ➢ Quy định trách nhiệm của Thủ trưởng cơ quan nhà nước các cấp.
Phần 3: Trách nhiệm của các Tập đoàn kinh tế Nhà nước, các Tổng công ty Nhà nước Đặc biệt, đối với các Tập đoàn thuộc lĩnh vực CNTT-TT như: Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT), Viễn thông quân đội (VIETTEL) phải có trách nhiệm gương mẫu trong công tác nghiên cứu phát triển các ứng dụng phần mềm sử dụng PMNM trong hoạt động của cơ quan, đơn vị để trở thành mô hình điểm cho các Tập đoàn kinh tế Nhà nước, Tổng công ty Nhà nước khác.
Phần 4: Trách nhiệm của một số Bộ, cơ quan có chức năng đặc thù trong việc thực hiện Chỉ thị gồm: ➢ Bộ Thông tin và Truyền thông ➢ Bộ Giáo dục và Đạo tạo ➢ Bộ Khoa học và Công nghệ ➢ Bộ Nội vụ ➢ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. ➢ Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội ➢ Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư ➢ Các hiệp hội, doanh nghiệp CNTT-TT
ỨNG DỤNG PMNM ➢ Bộ TTTT đang xây dựng dự án hỗ trợ phát triển và triển khai ứng dụng PMNM đến 2015 nhằm tạo cú hích cho ứng dụng và phát triển PMNM. Dự kiến nội dung chính gồm: ➢ Xây dựng, đóng gói phần mềm máy chủ nguồn mở trong cơ quan nhà nước ➢ Xây dựng, hoàn thiện hệ điều hành Linux cho máy trạm ➢ Đào tạo sử dụng người dùng cuối về sử dụng các sản phẩm trên ➢ Đào tạo nâng cao năng lực cộng đồng và doanh nghiệp về PMNM ➢ Xây dựng và thử nghiệm nền tảng chính phủ điện tử nguồn mở (OpenEgov) ➢ Thành lập và vận hành Trung tâm PMNM, cổng thông tin điện tử PMNM. ➢ Các hoạt động tuyên truyền quảng bá, hội thảo, hội nghị
đã có những chuyển biến lớn: ➢ Số địa phương triển khai sử dụng PMNM tăng ➢ Một số thành phố lớn đã triển khai ƯD&PT PMNM trong việc xây dựng chính quyền điện tử: Đà Nẵng triển khai nền tảng CPĐT, Hà Nội mở rộng cổng giao tiếp điện tử sử dụng nền tảng nguồn mở,... ➢ Với sự hỗ trợ của Chính phủ, 07 sản phẩm PMNM là những ứng dụng cơ bản trong chính quyền điện tử đã được xây dựng và triển khai thử nghiệm tại 07 địa phương khác nhau và có thể được nhân rộng sử dụng trong thời gian tới
động tích cực đến công tác ứng dụng và phát triển PMNM và tiếp tục được hoàn thiện: ➢ Danh mục PMNM đáp ứng yêu cầu sử dụng trong cơ quan nhà nước đã được ban hành năm 2009 với 13 sản phẩm, dự kiến sẽ được cập nhật trong năm 2013 để bổ sung những sản phẩm tốt đáp ứng yêu cầu sử dụng của CQNN. ➢ Dự thảo Chỉ thị của Thủ tướng CP về việc đẩy mạnh ứng dụng và phát triển PMNM trong CQNN, DNNN đang được xây dựng và lấy ý kiến góp ý của bộ, ngành, địa phương. Dự kiến sẽ trình Thủ tướng CP vào tháng 6/2013.