Enterprise Resource Planning and E-Business

Faculty Seminars, Baskent University, Ankara.

Transcript

1. KURUMSAL KAYNAK PLANLAMASI ve e-İŞ Dr. H. Kemal İlter Fakülte Seminerleri No:5 – 26.01.2005
2. Tarihçe MİL MİP Kapalı Döngü MİP İKP KKP
3. Kapalı Döngü Malzeme İhtiyaç Planlaması Talep Yönetimi Kapasite Planlaması Üretim Planlaması Malzeme İhtiyaç Planlaması Fabrika ve Tedarikçi Planı Üretim Ana Üretim Planı
4. Temel Kurumsal Kaynak Planlaması Yapısı Tahmin Süreci ve Talep Yönetimi Kapasite Planlaması Satış ve Operasyon Planlaması Ayrıntılı Planlama ve Üretim Süreçleri Ana Üretim Planı Üretim Operasyon Planlaması Satış Planlaması TALEP TEDARİK İşletme Planlaması Stratejik Planlama
5. KKP’nin İşleyişi Tedarikçiler, Dağıtıcılar, Aracılar Tedarik Zinciri Yönetimi Kurumsal Kaynak Planlaması Lojistik Üretim Dağıtım Karar Destek Uygulamaları Diğer Kurumsal Uygulamalar Pazarlama Satış Müşteri İliş. Müşteri İlişkileri Yönetimi Satış Zinciri Yönetimi Tüketiciler, Müşteriler, Aracılar Personel Yönetim Kontrolü / İnsan Kaynakları Finans / Muhasebe / Denetleme Ortaklar
6. KKP’nin Bilgiyi Temel Alan Yapısı Bilgi Yönetimi İşletme Fonksiyonları KKP
7. e-İş’in Bilgiyi Temel Alan Yapısı Bilgi Yönetimi İşletme Fonksiyonları KKP Internet İşletmenin Dış Çevresi
8. KKP’nin ve Internet Teknolojilerinin İşletmenin Genişlemesine Katkısı KKP E-Satış E- Satınalm a
9. Portallar ve Genişletilmiş Değer Zinciri Yapısı KKP E-Satış E- Satınalm a KKP E-Satış E- Satınalm a KKP E-Satış E- Satınalm a Aracı İşletmeler Aracı İşletmeler
10. Satınalma ve Satış Bölümlerin Birleştirilerek Genişletilmiş Değer Zinciri Yapısı KKP E-Satış E- Satınalm a KKP E-Satış E- Satınalm a KKP E-Satış E- Satınalm a
11. Direkt İlişkilendirilerek Genişletilmiş Değer Zinciri Yapısı KKP KKP KKP KKP
12. KKP ve KKP-II Entüstrilerarası, endüstri sektörleri ve özel endüstri süreçleri ROL Kurumsal optimizasyon ÇERÇEVE Üretim ve dağıtım FONKSİYON Üretim, satış ve dağıtım, finans SÜREÇ İçe dönük, gizli MİMARİ Web-tabanlı olabilecek, kapalı, tekil yapı VERİ İç çevrede oluşturma ve kullanma Değer zinciri katılımı, Paylaşıma dayalı e-ticaret Bütün sektör ve bölümler Dışa dönük, açık Web-tabanlı, açık, bölümlendirilmiş yapı İç ve dış çevrede yayılma ve tanınma
13. e-İş / KKP Tablosu KKP Düzeyleri e-İş Düzeyleri 1 2 3 4 A B C D
14. E-İş Düzeyleri Düzey 1 – e-İş Yok: Bu düzeydeki bir işletmenin e-İş ile ilgili herhangi bir çalışmasının olmadığını, e-İşi destekleyecek teknolojik özellikler ile, örgütsel özelliklerin henüz oluşmadığı görülmektedir. İşletme içi süreçlerin bilgisayarlar ile yapılıyor olması ve temel bilgi sistemi faktörlerinin kullanılıyor olması e-İş açısından başlangıcı bile temsil etmemektedir. Bu düzey genellikle, yeni açılan küçük ve orta ölçekli işletmelerde yoğunluktadır. Düzey 2 – e-İş Süreçleri Başlangıç Aşamasında: Bu düzey e-İşin işletme içinde geliştiğini gösteren bir düzeydir. Bilgi sistemleri özelliklerinin, müşteri ve tedarikçiler ile iletişim kanallarının sayısının arttığı ve kullanılan bilginin yararlı bilgiye (üst bilgi) daha fazla dönüştüğü bir düzeydir. İşletme web teknolojilerinden faydalanmaya ve pazar içinde daha fazla rekabet avantajı elde etmeye başlamıştır. İş süreçlerinin yüzeysel olarak elden geçirildiği, çeşitli düzeltmeler yapıldığı ve kullanılan teknolojiye uygun hale getirilmeye çalışıldığı görülmektedir. Düzey 3 – Değer Zinciri Entegrasyonu: İşletmenin yatay ve dikey entegrasyon özelliklerini kazandığı düzeydir. e-İş için temel özelliklerin yanısıra teknolojik olarak genişleme ve detaylandırma artmıştır. Süreçler değişim mühendisliği ile birlikte baştan tasarlanmış, yeni süreçler eklenirken, bazı süreçler ortadan kalkmıştır. İşletmenin pazar içindeki etkinliği artmıştır. Verimlilik ve karlılıkta artış gözlenmekte, çalışan sayısında, maliyetlerde ve döngü zamanlarında azalma söz konusu olmaktadır. Düzey 4 – Paradigma Değişikliği: İşletmenin iş yapış şekillerinin tamamen değişikliğe uğramasından sonra, işletmenin bakış açısında ve kendini gördüğü yerde değişiklik oluşmaktadır. İşletme çok daha geniş bir bakış açısı ile farklı endüstrilere giriş yapabilecek cesarete ve öngörüye sahip olmaktadır. İşletmenin stratejik özellikleri değişmekte, amaçlarının çok daha köklü ve geniş olduğu görülmektedir. Yeni bir paradigma yaratabilen işletme, rekabet avantajını çok farklı endüstriler içinde de gösterebilmektedir.
15. KKP Düzeyleri Düzey A – Minimum Bilgi Sistemi: İşletme içindeki bilgi sistemlerinin operasyonel düzeylerde kullanıldığı düzeydir. Bilgi kullanımı minimumdur. Her fonksiyon kendisine ait bir bilgi sistemine bile sahip değildir. Yeni kurulan işletmelere bakıldığında görülen durum A düzeyine çok yakındır. Düzey B – Entegre Edilmemiş Sistemler: İşletmenin temel bilgi sistemlerine sahip olduğu görülmektedir. Ancak bu sistemlerin birbirleriyle entegrasyonu tamamlanmamıştır. Entegre edilmemiş sistemlerin işletme için yaratacağı fayda kısıtlı kalmaktadır. Düzey C – Fonksiyon Temelli KKP Sistemleri: İşletme fonksiyonlarına veya işletmenin hiyerarşik düzeylerine bağlı olarak bulunan bir düzeydir. KKP’nın işletme içinde kullanıldığını ancak fonksiyon bazlı bir çalışma sözkonusu olduğundan dolayı etkinliğinin düşük olduğu görülmektedir. Düzey D – Kurumsal Olarak Entegre Edilmiş KKP Sistemi: İşletmenin tamamına yayılmış bir KKP yapısının bu düzeyde varolduğu görülmektedir.
16. Alternatif Entegrasyon Yolları KKP Düzeyleri e-İş Düzeyleri 1 2 3 4 A B C D
17. Farklı KKP Düzeylerinden Yola Çıkan e-İş Çözümlerinin Entegrasyon Süresi ve Maliyeti Entegrasyon Süresi e-İş Entegrasyon Maliyeti Düşük Yüksek Yavaş Hızlı K L M N K – Bilgi sistemi minimum L – Entegre edilmemiş sistemler M – Fonksiyon temelli KKP N – Kurumsal olarak entegre edilmiş KKP
18. Kurumsal Kaynak Planlamasına Dayalı Temel e-İş Modeli İşletme Stratejisi e-İş Stratejisi Uygulama Stratejisi Teknoloji Stratejisi Dikey Entegrasyon Dikey Entegrasyon İlişkisel Uygulamalar Arka Ofis Entegrasyonu E-Ticaret Uygulamaları e-İş Altyapısı Kurumsal Kaynak Planlaması Kurumsal Kaynak Planlaması - Tedarik Yönetimi - Müşteri İlişkileri Yönetimi - Talep Yönetimi - Lojistik - Stok/Varlık Yönetimi - İnsan Kaynakları - Araştırma/Geliştirme - Ürün geliştirme/Tasarım - Satınalma - Operasyon Planlaması - Finans ve Yönetim - İletişim/Web Altyapısı - Middleware - Güvenlik - Veritabanı/Veriambarı - Entegrasyon Yönetimi - Tedarikçi Platformları - Portallar - Internet Uygulama Geliştirme Araçları - Online Borsalar - Müşteri Platformları - Ticaret Sunucuları
19. Örnek Dikey Entegrasyon Yapısı ve İşletmeler Arası Entegrasyon Bölgesi İşletme A İşletme B İşletme C İşletme D İşletme E Entegrasyon Bölgesi Örnek Dikey Entegrasyon Yapısı
20. e-İşletmeye Geçiş Aşamaları BİRİNCİ AŞAMA: BAĞLANTISIZ SİSTEMLER (e-İş Yok) - Bağımsız sistemler - Elle yönetilen etkin olmayan iletişim - İşletme içinde dijital veriler İKİNCİ AŞAMA: İŞLETME İÇİ VE DIŞI ARAYÜZLER (e-İş Süreçleri Başlangıç Aşamasında) - Fonksiyonel olarak odaklanmış e-İş çözümleri - Ayrı bilgi sistemleri - Fonksiyonel veri akışı - Merkezden uzak dış bağlantılar ÜÇÜNCÜ AŞAMA: İÇ ENTEGRASYON VE SINIRLI DIŞ ENTEGRASYON (Değer Zinciri Entegrasyonu) - İş süreçlerinde yenilik - Fonksiyonlararası süreçler/sistemler - Entegre edilmiş gerçek zamanlı sistemler - Birebir ilişkiler - Entegre edilmiş bağlantılar DÖRDÜNCÜ AŞAMA: ÇOKLU KURUMSAL ENTEGRASYON (Paradigma Değişikliği) - Çoklu kurumsal sistemler/süreçler - Ortak işletme amaçları - Kesintisiz bilgi paylaşımı - Yararlı bilgi örgütleri - Otomatik hale gelmiş etkileşimli işbirlikleri
21. Tedarik Zinciri Değer Zinciri Bakış Açısı Lojistik Ürün Odak ve Özellikler - Zincirin her bölümüne hızlı, zamanında ve tam dağıtım. - Ürün, malzeme ve hammaddenin en iyi, en etkin, en hızlı ve en tutarlı akışı. - Ürün satışları veya kar kavramları ile değil, ürün hareketinin zincir içindeki etkinliği - Stok, tutarsızlıklar için bir tampon görevi görmekte. Tam zamanında üretim (JIT) stokları amaç olarak belirlenmiş durumda. - Zincir içinde hareket halinde bulunan ürünlere her bölümün veya her bağlantının kattığı ve çıkardığı değerler. - Gerçek kar, ürün maliyetleri, miktar ve zincir boyunca hareket eden maliyetler olarak görülmekte. - Tedarik zinciri verimliliklerini veya verimsizliklerini ürünlerin maliyeti olarak hesaplamakta. - Hangi ürünlerin zincir boyunca kendi ağırlıklarını taşıyabildikleri ortaya çıkarılmakta. Tedarik zinciri ile değer zinciri arasındaki temel farklar