H1 Organisatiestructuur en -cultuur

Transcript

1. Organisatiestructuur & organisatiecultuur MAN H3 Organisaties MAN H4 De lijn- en de lijn-staforganisatie MAN H5 De project- en matrixorganisatie
2. Organisatie • Een groep mensen die met elkaar samen werken om een doel(stelling) te bereiken doel = wat je wilt bereiken Onderneming Bedrijf BV, NV Instelling Vereniging, Stichting
3. Organisatietheorie • Hoe kun je effectief & efficiënt werken? Effectief = doeltreffend geen dingen dubbel doen, duidelijke taak- verdeling Efficiënt = doel op een optimale manier bereiken snel, goedkoop, praktische manier
4. Taakverdeling • Een functie bestaat uit taken. • Een taak bestaat uit werkzaamheden. • Werkzaamheden zijn dingen die je moet doen. 1. Horizontale taakverdeling de verdeling van taken over medewerkers op hetzelfde niveau in de organisatie > platte organisatie > lijn 2. Verticale taakverdeling: meerdere niveaus in de organisatie ontstaan > staf
5. Span of control I • Het maximale aantal mensen aan wie een persoon verantwoord leiding kan geven = omspanningsvermogen. • Er wordt een extra niveau gecreëerd • Er wordt een leidinggevende functie gesplitst • Er worden taken gedelegeerd.
6. Span of control II Het omspanningsvermogen, is afhankelijk van de: • capaciteiten van de leidinggevende (wat kan hij?) • capaciteiten van de medewerkers (wat kunnen zij?) • moeilijkheidsgraad van het werk (hoe ingewikkeld is het werk?) • afwisseling in de werkzaamheden (is het werk saai en eentonig?) • beschikbare hulpmiddelen en instrumenten (heb ik alle spullen waarmee ik mijn werk goed kan doen?).
7. Lijnorganisatie I • Een organisatie waarbij boven elke werknemer een manager of leidinggevende staat en waarin de taken opgedeeld zijn in logische bij elkaar horende afdelingen
8. Lijnorganisatie II Voordelen • duidelijk en eenvoudig systeem • bevoegdheden zijn goed afgebakend (het is duidelijk wie de baas is) • taken en verantwoordelijkheden zijn duidelijk bepaald. • beslissingen nemen gaat snel. Nadelen • bureaucratie: veel regels en een massa papier. • gebrek aan gespecialiseerd personeel. Ver doorgevoerde arbeidsverdeling komt dan ook nauwelijks voor. • managers krijgen een te zware verantwoordelijkheid met te veel taken. • er is een geringe flexibiliteit.
9. Lijn-staforganisatie I • Een lijnorganisatie waaraan 1 of meer stafafdelingen zijn toegevoegd. • Staf van deskundigen = mensen die zich op een bepaald terrein hebben gespecialiseerd. Directie Afdelingschef Productie Beeldschermen Afdelingschef Productie Printers Afdelingschef Productie Scanners Medewerker Afdeling beeldschermen Medewerker Afdeling Printers Medewerker Afdeling Scanners Manager Personeel & Organisatie
10. Lijn-staforganisatie II Voordelen • Er worden deskundigen, vakspecialisten ingeschakeld. • Door de staf kan een betere samenwerking tussen verschillende afdelingen tot stand worden gebracht. • Lijnfunctionarissen worden ontlast door de staf. Aantal medewerkers aan wie ze leiding geven kan groter zijn. Nadelen • De staf draagt geen verantwoordelijkheid voor de verkregen resultaten. • Staffunctionarissen kunnen te veel bevoegdheden krijgen; dat ondermijnt de positie van de lijnfunctionaris. • Staf- en lijnafdelingen leiden te veel een eigen leven en houden onvoldoende contact met elkaar
11. Projectorganisatie I • Tijdelijk samenwerkingsverband, dat bestaat uit verschillende specialisten die de opdracht hebben een bepaald doel te realiseren. • Aan het hoofd staat de projectleider.
12. Projectorganisatie II Voordelen • Je maakt gebruik van de aanwezige kennis in de organisatie • Meedenken en meepraten geeft meer draagvlak Nadelen • Hiërarchische soms onduidelijk (2 verschillende leidinggevende) • Niet iedereen kon meedenken en meepraten
13. Matrixorganisatie I • Lijn- en staffunctionarissen werken niet naast elkaar maar met elkaar.
14. Matrixorganisatie II Voordelen • Samenwerken met duidelijke communicatie • Medewerkers kunnen zich concerteren op 1 probleemgebied • Een evenwichtige leiding Nadelen • Onrust & onzekerheid bij projectmedewerkers • Dure vorm van een organisatie runnen • Meerdere leidinggevende
15. Scientific Management • Wetenschapper = Taylor. Taylor probeerde objectieve productienormen vast te stellen. • Oplossingen voor technische problemen. • Het doel is een meest efficiënte manier om te produceren.